Verbum

парла́мент, ‑а, М ‑нце, м.

1. Вышэйшы заканадаўчы орган буржуазнай дзяржавы, заснаваны часткова або поўнасцю на выбарных органах. Англійскі парламент. □ — Мой бацька — Эдвін Стон — член парламента і другі сакратар міністра калоній. Шамякін.

2. Пра найвышэйшы заканадаўчы прадстаўнічы орган канстытуцыйнай дзяржавы. На паседжаннях савецкага парламента штогод разглядаліся важныя гаспадарчыя.. пытанні. Лушчыцкі.

[Англ. parliament, фр. parlement.]

пастро́іць, ‑строю, ‑строіш, ‑строіць; зак., каго-што.

Паставіць у строй, расставіць у пэўным парадку. Пастроіць у калону. Пастроіць у шарэнгу. □ Лясніцкі пастроіў разведчыкаў і падзякаваў ім за паспяховае выкананне задання. Шамякін. Перад самым адыходам Мошкін пастроіў свой атрад. Кулакоўскі. На пероне пастроілі .. [зняволеных] чацвёркамі, акружылі з усіх бакоў жандарамі і павялі. Мядзёлка.

паўто́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які робіцца, адбываецца другі раз. Рашчэня нямала пастараўся і праявіў вынаходлівасці, каб правесці камісію міма трактара, які заставаўся для паўторнага рамонту. Шамякін. Галавач звярнуўся ў выдавецтва з просьбай, каб яму далі кнігу Хадыкі на паўторную рэдакцыю. Хведаровіч.

2. Прызначаны для паўтарэння чаго‑н. (засвоенага, пройдзенага). Паўторныя практыкаванні.

паштаві́к, ‑а, м.

Разм.

1. Той, хто працуе на пошце. Ён перакінуў некалькі пісем і падаў адно Лабановічу. — Пэўна гэтага чакалі? — пасміхнуўся паштавік. Колас.

2. Паштовы голуб. [Віктару] таксама хацелася пахваліцца, што ён перабудаваў галубятню, нечакана пазнаёміўся з галубятнікам з суседняй вёскі, тутэйшым настаўнікам, і выменяў у яго пару рэдкіх паштавікоў. Шамякін.

неадсту́пны, ‑ая, ‑ае.

Які не адступае ад каго‑н., чаго‑н., упарта дамагаецца чаго‑н.; настойлівы. Неадступны спадарожнік. Неадступная пагоня. □ Цэлую раніцу хадзіў Рыгор па вёсцы сярдзіты і неадступны, пакуль выправіў у лес сабатажнікаў. Крапіва. // Неадчэпны, пастаянны. Усё засланялася адным неадступным цяжкім пытаннем: «А як жыць далей? Што рабіць?» Шамякін.

небяспе́чны, ‑ая, ‑ае.

Які пагражае небяспекай, можа прычыніць няшчасце, зло, шкоду. Становішча для рэспублікі стваралася небяспечнае, прыходзілася прымаць надзвычайныя меры. Колас. [Крушынскі:] — Я занядужаў яшчэ раней за вас і мая хвароба больш небяспечная за вашу. Бядуля. // Звязаны з небяспекай, рызыкай. Саша ахвотна згадзілася ехаць у горад, хоць ведала, што паездка небяспечная. Шамякін.

ненаві́дзець, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; незак., каго-што.

Адчуваць нянавісць да каго‑, чаго‑н. Вотчыма Макар ненавідзіць. Стараецца нават не сустракацца з ім. Асіпенка. — Вучы ты дзяцей так, каб яны ўжо з маленства ненавідзелі вайну і тых, хто яе жадае. Шамякін. Больш за ўсё на свеце.. [Арлоўскі] ненавідзеў верхаглядства, пустую балбатню. Паслядовіч.

нестраявы́ ​¹, ‑ая, ‑ое.

1. Звязаны з нясеннем ваеннай службы не ў страі. Нестраявая часць. □ Было відно, што падпалкоўнік нестраявы камандзір і не свой чалавек тут, а госць. Шамякін.

2. у знач. наз. нестраявы́, ‑ога, м. Тое, што і нестраявік.

нестраявы́ ​², ‑ая, ‑ое.

У выразе: нестраявы лес гл. лес.

нецэнзу́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не адпавядае ўмовам цэнзуры, забаронены ёю. Нецэнзурная літаратура.

2. Непрыстойны. [Шыковіч:] — Слухайце, Анатоль Барысавіч!.. Каб мы з вамі былі ў больш блізкіх адносінах, эх, як я зараз вылаяў бы вас! Ведаеце, ёсць такія нецэнзурныя словы, якія, пры адпаведнай інтанацыі лепш і мацней за любую пахвалу. Шамякін.

перакана́ўчы, ‑ая, ‑ае.

Які пераконвае, прымушае паверыць у правільнасць, праўдзівасць чаго‑н. Пераканаўчы факт. □ Мужчыны гадавалі пытанні і ўважліва слухалі пераканаўчыя адказы. Шамякін. З даўніх гадоў ведаў .. [Азяўчыкаў]: жаўцее ўвосень жыта — пераканаўчая прыкмета недароду. Дуброўскі. // Пранікнуты сілай перакананасці. Вобразы былі такія яркія і пераканаўчыя, што ім нельга было не верыць. Гамолка.