precedence

[ˈpresɪdəns]

n., pl. -cies

1) апярэ́джаньне n., пяршы́нства n.

2) вышэ́йшае стано́вішча; бо́льшае значэ́ньне

to take precedence over all others — перавыша́ць усі́х і́ншых, быць важне́йшым за і́ншых

3) пра́ва на пяршы́нства

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

nbefugte

sub m, f - n, -n чалаве́к, які́ не ма́е пра́ва (на што-н.)

~n intritt verbten — пабо́чным асо́бам увахо́д забаро́нены

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

vrbehalten

* vt

sich (D) ~ — пакі́нуць за сабо́ю (права), забрані́раваць (кватэру і г.д.)

lle Rchte ~ — усе́ (а́ўтарскія) правы́ захо́ўваюцца (надпіс на выданні)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ermächtigen

vt (zu D) упаўнава́жваць (каго-н. на што-н.)

wer hat Sie daz ermächtigt? — хто даў Вам пра́ва на гэ́та?

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ко́дэкс

(лац. codex = кніга)

1) звод законаў якой-н. галіны права (напр. грамадзянскі к., крымінальны к.);

2) перан. сукупнасць правіл паводзін, поглядаў (напр. маральны к.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

юрыско́нсульт

(лац. jurisconsultus = правазнавец)

службовая асоба юрыдычнай службы міністэрства, ведамства, прадпрыемства, установы, арганізацыі па практычных пытаннях права і абароны інтарэсаў гэтай арганізацыі ў юрыдычных органах.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

по́льзование

1. карыста́нне, -ння ср.;

места́ обще́ственного по́льзования ме́сцы грама́дскага карыста́ння;

2. (владение) карыста́нне, -ння ср., улада́нне, -ння ср.;

пра́во по́льзования пра́ва карыста́ння;

в о́бщем по́льзовании у агу́льным карыста́нні (улада́нні);

3. (лечение) уст. лячэ́нне, -ння ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

БІПАТРЫ́ДЫ (ад бі... + грэч. patris (patridos) айчына, радзіма], біпаліды, у міжнародным праве асобы, якія адначасова знаходзяцца ў грамадзянстве двух і больш дзяржаў, г. зн. маюць двайное грамадзянства. Адбываецца пераважна з-за разыходжання законаў аб грамадзянстве розных дзяржаў. Сучаснае міжнар. права не валодае адзінай агульнапрызнанай рэгламентацыяй пытанняў, што ўзнікаюць у сувязі з біпатрыдамі.

т. 3, с. 155

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БЕГЕТРЫ́Я

(ісп. behetría),

вольная сялянская абшчына ў Іспаніі ў сярэднія вякі. Была пашырана гал. чынам у перыяд Рэканкісты ў Кастыліі і Леоне. Мела самакіраванне, права выбіраць (мяняць) сеньёра і інш. Члены бегетрыі неслі вайсковую службу ў сеньёра ці караля ў час войнаў, былі звязаны з сеньёрам адносна невял. павіннасцямі. Пасля Рэканкісты бегетрыя паступова знікла.

т. 2, с. 370

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АДЛУЧЭ́ННЕ ад царквы,

выключэнне з рэлігійнай абшчыны асоб за тое, што адмаўляюць Бога, не шануюць Маці Божую, святыя абразы. Выкарыстоўваецца як мера царк. пакарання ў праваслаўі, каталіцызме, іудаізме і некаторых інш. рэлігіях. Кананічнае права адрознівала вялікае адлучэнне, урачыстае (анафема) і малое (часовае, якое «вылечвае»). У сучасных умовах назіраюцца тэндэнцыі да адмаўлення ад такога пакарання.

т. 1, с. 112

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)