БРЭ́КЧЫЯ

(італьян. breccia),

сцэментаваная абломкавая горная парода, складзеная з вуглаватых абломкаў розных парод (памерам 1 см і больш). Брэкчыі адрозніваюць па генезісе (асадкавыя, вулканічныя, тэктанічныя, апоўзневыя і інш.) і памерах (глыбавыя — больш за 100 см, буйна-, сярэдне- і дробнаабломкавыя — 100—10 см і інш.).

т. 3, с. 282

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

удаскана́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак. што.

1. Зрабіць больш дасканалым. Удасканаліць машыну. Удасканаліць вытворчы працэс. Удасканаліць улік. □ Андрэй загадаў падняць узвод і да світання ўдасканаліць абарону, акапацца як можна глыбей. Кулакоўскі.

2. Павысіць, палепшыць майстэрства чаго‑н. Аднойчы гэты сшытак .. [Арлоўскі] даў Паўлу, які хацеў удасканаліць свой почырк і любіў што-небудзь перапісваць. С. Александровіч. // Развіць, зрабіць больш успрымальным, вострым, віртуозным (пра пачуцці і пад.). Удасканаліць музыкальны слых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бунта́рны, ‑ая, ‑ае.

Прасякнуты бунтарскім духам. Тут спатыкаў, казалі людзі, бунтарных хлопцаў ён [Янка] падчас. Машара. У юнацтве ж Мікола быў куды больш бунтарнай натурай, чым Цішка. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́пісацца, ‑пішуся, ‑пішашся, ‑пішацца; зак.

Выбыць са спісаў, са складу чаго‑н. Выпісацца з дамавой кнігі. □ Больш трох тыдняў прайшло, пакуль Якаву дазволілі выпісацца з бальніцы. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

азірну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.

Акінуць поглядам. Чалавек ступіў за фіранку, больш строга азірнуў бакоўку, як бы вымерваючы, ці стане тут той тапчанчык. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

завастры́ць, ‑вастру, ‑вострыш, ‑вострыць; зак., што.

1. Зрабіць вострым канец чаго‑н. Завастрыць аловак. Завастрыць канец палкі.

2. перан. Зрабіць больш рэзкім, ярка выражаным; падкрэсліць. Завастрыць пытанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замару́джаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад замарудзіць.

2. у знач. прым. З паменшанай хуткасцю; больш павольны, марудны, чым звычайна. Замаруджаны тэмп развіцця. Міна замаруджанага дзеяння.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

з’е́длівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць з’едлівага. — А ты не ведаеш Сабакевіча? — пачуў .. [Жылінскі] голас Рудчанкі і не мог зразумець адразу, чаго ў ім было больш — злосці ці з’едлівасці. Сіўцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

калакалу́ша, ‑ы, ж.

Абл. Чаромха. [Дуня:] І прадпрыемства павінна быць прыгожым. Тым больш на нашай рэчцы. Вакол такія дрэвы, а ўвесну расцвітаюць бэз, калакалуша, краскі на лузе. Губарэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кло́мля, ‑і, ж.

Абл. Рыбацкая снасць накшталт трохвугольнай прызмы, абцягнутай сеткай, з адкрытай бакавой гранню; сак. У кломлю больш трапляла зялёнай, мяккай ціны, .. як той рыбы. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)