◎ Мякнуцца ’шмякнуцца, шлёпнуцца’ (мсцісл., З нар. сл.; Растарг.; Ян.), мякнуць ’кінуць з сілай аб што-небудзь, паваліць што-небудзь’ (Растарг.), ’моцна ўдарыць’ (Мікуц.). Да шмякнуць, шмякнуцца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бусла́й (Нас.), тое ж, што буса́йла (гл. пад бусава́ць). Але не выключаецца, што бел. бусла́й, як і рус. бусла́й, іншага паходжання (Фасмер, 1, 251). Гл. яшчэ буслік.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
узвесялі́ць, ‑весялю, ‑вяселіш, ‑вяселіць; зак., каго-што.
Разм. Прывесці ў радасны, вясёлы стан. Такія думкі ўзвесялілі .. [Клебера], палепшылі яго настрой, тым больш, што раненая нага бадай што і не балела. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вяхір ’Columba palumbus L.’ (БРС, Інстр. II, КТС). Рус. вяхир, дыял. вяхерь ’тс’ (Даль). Пра бел. слова (яўна кніжны характар) можна думаць, што яно з рускай мовы. Што датычыцца рус. вяхирь, то ў Фасмера яно суадносіцца з вятютень, якое далей да вячить і вякать, што, відаць, вельмі няпэўна. Параўн. яшчэ вяціцінь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэцэ́пт ’пісьмовае прадпісанне ўрача’ (ТСБМ), рэцэ́п ’тс’ (Сл. ПЗБ), рыцэ́пт ’тс’ (Жыв. НС). Ст.-бел. рецепта ’рэцэпт’ < ст.-польск. recepta < лац. recepta (Булыка, Лекс. запазыч., 129). Ад лац. receptum ’гарантую; ручаюся’, што азначала, што аптэкар пацвярджае, што лекі былі зроблены ў адпаведнасці з прадпісаннем лекара (Чарных, 2, 114; Сной, 528).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́карыстаць, выкарысто́ўваць áusnützen vt, (áus)nútzen vt; verwénden vt, ánwenden vt, gebráuchen vt; benútzen vt, nützen vt (скарыстаць); Nútzen zíehen* (што-н, aus D), sich (D) etw. zunútze máchen (што-н у сваіх мэтах); áuswerten vt, verwérten vt (рэалізаваць);
вы́карыстаць до́бра свой час séine Zeit gut (áus)nútzen;
вы́карыстаць усе́ сро́дкі álle Míttel ánwenden* [éinsetzen];
вы́карыстаць вы́падак éine Gelégenheit (áus)nützen [ergréifen*];
вы́карыстаць до́свед Erfáhrungen áuswerten;
вы́карыстаць абсталява́нне die Áusrüstung benútzen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
сумне́нне н, сумне́ў м Zwéifel m -s, -;
у гэ́тым няма́сумне́ння da gibt es kéinen Zwéifel, darüber kann kein [nicht der míndeste] Zwéifel bestéhen*, es ist nicht zu bezwéifeln;
гэ́та па-за ўся́кім сумне́ннем das steht áußer Zwéifel;
ста́віць пад сумне́нне што-н etw. bezwéifeln, über etw. (A) Zwéifel hégen, etw. in Zwéifel zíehen*;
узніка́юць сумне́нні es kómmen Zwéifel [Bedénken], Zwéifel stéigen auf;
не застае́цца сумне́ння ў тым, што … es bestéht kein Zwéifel, dass …
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
такі́ займ
1. (перад наз) solch, so ein, ein sólcher, solch ein;
такі́ ву́чань so ein Schüler, ein sólcher Schüler;
2. (перад прым) so; so sehr;
ён такі́ до́бры er ist so gut;
што тако́е (здарылася)? was gibťs?, was ist los [passíert]?;
такі́ і такі́ der und der; ein bestímmter, ein gewísser;
спра́вы іду́ць сёння такі́м чы́нам, што … die Dínge líegen héute so [derárt], dass …;
такі́м чы́нам auf so(lch) éine Wéise
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
адмежава́ць, ‑мяжую, ‑мяжуеш, ‑мяжуе; зак., што.
1. Правёўшы мяжу, аддзяліць што‑н. ад чаго‑н. Адмежаваць сваю дзялянку. // Сваім размяшчэннем раздзяліць што‑н. Доўга стаяў задуманы Арцём Коркія на пясчанай касе, што адмежавала мора ад балота. Самуйлёнак.
2. перан. Аддзяліць, адасобіць адну з’яву ад другой.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абла́яць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Абазваць грубымі словамі, зняважыць; вылаяць. [Шклянка] мог ні за што ні пра што наваліцца на чалавека, аблаяць яго апошнімі словамі, пасля прасіць прабачэння і ў канцы зноў пачынаць лаяць. Чарот. // Адмоўна выказацца пра каго‑, што‑н. Аблаяць у газеце.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)