ву́сікі, -аў, адз. ву́сік, -а, м.
1. Маленькія вусы.
У хлопца ўжо в. прабіваюцца.
2. У раслін: ніткападобныя атожылкі на лістах, сцёблах.
3. У членістаногіх: органы нюху і дотыку ў выглядзе прыдаткаў на галаве.
|| прым. ву́сікавы, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
арэа́л, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
1. Частка зямной або воднай паверхні, у межах якой сустракаецца той або іншы від (род, сямейства і пад.) жывёльнага ці расліннага свету.
2. Тэрыторыя пашырэння якіх-н. з’яў, прадметаў і г.д.
А. дысімілятыўнага акання.
|| прым. арэа́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
акта́ва, -ы, мн. -ы, -та́ў, ж. (спец.).
1. Восьмая ступень гамы, а таксама інтэрвал паміж бліжэйшымі аднайменнымі гукамі рознай вышыні.
2. Вельмі нізкі бас.
3. Васьмірадковая страфа, у якой першыя шэсць радкоў аб’яднаны дзвюма перакрыжаванымі рыфмамі, а два апошнія — сумежнай рыфмай.
|| прым. акта́ўны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
арабе́ска, -і, ДМ -бе́сцы, мн. -і, -сак, ж.
1. Складаны арнамент з геаметрычных фігур і стылізаваных кветак, лісця і пад. першапачаткова ў помніках арабскага мастацтва, пазней у арабскім стылі (спец.).
2. мн. Збор невялікіх літаратурных ці музычных твораў (кніжн.).
|| прым. арабе́скавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адго́н, -у, м.
1. гл. адагнаць.
2. Малако, з якога сепаратарам адагнана, аддзелена смятана.
Наліць парасятам адгону.
3. Прадукт адгонкі парай.
Спіртавы а.
4. Пра жывёлу: знаходжанне на пашы, не ў памяшканнях (спец.).
Авечкі на адгоне.
|| прым. адго́нны, -ая, -ае (да 3 знач.).
Адгонная жывёлагадоўля.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
лаз, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Невялікая адтуліна ў чым-н., праз якую можна пралезці, пранікнуць куды-н.
Л. у плоце.
2. Адтуліна ў сценцы апарата, машыны, катла і пад. для пранікнення ўнутр з мэтай агляду, рамонту, запраўкі (спец.).
|| прым. ла́зны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ла́зер, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
1. Аптычны квантавы генератар для атрымання вузкага інтэнсіўнага, вельмі моцнага пучка святла.
Імпульсны л.
2. Пучок святла, прамень, які атрымліваецца пры дапамозе такога генератара.
Зварка лазерам.
Лячэнне лазерам.
|| прым. ла́зерны, -ая, -ае.
Лазерная ўстаноўка.
Л. прамень.
Лазерная хірургія.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ла́кмус, -у, м. (спец.).
Фарбавальнае рэчыва, якое змяняе колер насычанай ім паперы пад дзеяннем кіслот на чырвоны, а пад дзеяннем шчолачаў — на сіні колер.
|| прым. ла́кмусавы, -ая, -ае.
○
Лакмусавая папера — папера, пакрытая лакмусам.
◊
Лакмусавая паперка — сродак выяўлення, праверкі адносін паміж кім-н. і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
палёт, -у, М -лёце, мн. -ы, -аў, м.
Рух, перамяшчэнне па паветры.
П. ракеты.
П. на Марс.
П. думкі (перан.). Птушка высокага палёту (перан.; пра чалавека, які займае важнае становішча; разм., іран.).
|| прым. палётны, -ая, -ае (спец.).
Палётная вага (вага лятальнага апарата, гатовага да палёту).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
перакасі́ць¹, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць; -ко́шаны; зак.
1. што. Зрабіць касым, несіметрычным; скрывіць.
П. раму.
2. звычайна безас., каго-што. Тое, што і перакрывіць (у 2 знач.).
|| незак. перако́шваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. перако́с, -у, м. і перако́шванне, -я, н.
|| прым. перако́сны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)