Ту́бель ‘від гэбля’: тубелям дзелаюць філінговыя дзверы (свісл., Шатал.), ту́блі выбіраюць вузкія фальцы на абшыўцы (Сцяшк.). Не зусім ясна. Відаць, з ням. dóppelt, ці ⁺Doppelhobel ‘гэбель, які выбірае падвойныя пазы’ (гл. яшчэ дубальт).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тубэ́льны ‘перакананы’ (Мат. Гом.). Няясна; магчыма, звязана з польск. tubalny ‘гучны, зычны, прарэзлівы’ (Варш. сл.) з семантычным пераходам ‘гучны’ > ‘перакананы (які гучна адстойвае свае погляды)’, што, відаць, да tuba ‘музычны інструмент’, гл. туба.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ту́каўка ‘удод, Upupa epops L.’ (Некр. і Байк., Касп.). Да ту́каць ‘крычаць, палохаць крыкам’ (гл.); названа паводле крыку птушкі, які ўспрымаўся па-рознаму, параўн. то‑то‑то — перадача гукаў спеву ўдода (Мова Сен.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кабардзі́нцы, -аў, адз. -нец, -нца, м.
Народ, які складае асноўнае карэннае насельніцтва Кабардзіна-Балкарскай Рэспублікі, што ўваходзіць у склад Расійскай Федэрацыі.
|| ж. кабардзі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
|| прым. кабардзі́нскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ні́ўхі, -аў, адз. ніўх, -а, м.
Народ, які жыве па ніжнім цячэнні ракі Амур і на востраве Сахалін (устарэлая назва — гілякі).
|| ж. ні́ўхка, -і, ДМ -хцы, мн. -і, -хак.
|| прым. ні́ўхскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нястры́мны, -ая, -ае.
1. Які немагчыма стрымаць, утрымаць.
Н. натоўп.
Н. смех.
2. Незвычайна моцны ў сваім праяўленні.
Нястрымнае жаданне працаваць.
3. Такі, што цяжка вытрымаць; нясцерпны, невыносны.
Н. боль.
|| наз. нястры́мнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ой і ой-ой-о́й, выкл.
1. Выражае спалох, здзіўленне, боль.
2. Узмацняе слова, да якога прымыкае адно або разам з займеннымі словамі «як», «які» (разм.).
Жылося ой як цяжка.
Нялёгка было, ой нялёгка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пазёр, -а, мн. -ы, -аў, м. (кніжн., неадабр.).
Чалавек, які прымае позу (у 2 знач.), стараецца стварыць уражанне сваімі паводзінамі, знешнасцю.
|| ж. пазёрка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.
|| прым. пазёрскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
наве́с, -а, мн. -ы, -аў, м.
Дах на слупах ці іншых апорах, які ахоўвае ад сонца, непагоды.
Трава сохне пад навесам.
2. Тое, што навісае зверху; частка чаго-н., якая выступае, навісае.
Н. скалы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
заво́чны, -ая, -ае.
1. Які адбываецца пры адсутнасці таго, хто мае дачыненне да справы.
Завочнае знаёмства.
2. Звязаны з навучаннем без пастаяннага наведвання лекцый, шляхам самастойнага вывучэння прадметаў.
Завочнае аддзяленне педагагічнага ўніверсітэта.
Завочнае навучанне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)