эжэ́кцыя, ‑і, ж.
Спец.
1. Працэс змешвання двух якіх‑н. асяроддзяў (вады і пяску, пары і вады і інш.), пры якім адно асяроддзе, будучы пад ціскам, уздзейнічае на другое і, цягнучы за сабой, выштурхвае яго ў неабходным напрамку.
2. Штучнае аднаўленне напору вады ў перыяд паводкі для нармальнай работы турбін.
[Фр. éjection.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
электраабсталява́нне, ‑я, н.
Сукупнасць электрычных прыбораў, апаратаў, машын і пад., якія выкарыстоўваюцца ў якой‑н. галіне гаспадаркі. Электраабсталяванне цэха. □ Калгас набыў электраабсталяванне і падвесную дарогу для жывёлагадоўчых ферм. «Звязда». // Комплекс электрычных апаратаў і прыстасаванняў на чым‑н. Электраабсталяванне самалёта. □ Машына не заводзілася. [Шаховіч] правярае электраабсталяванне, падачу паліва і нічога не знаходзіць. Мяжэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эста́мп, ‑а, м.
Адбітак якога‑н. відарыса на паперы, тканіне, пергаменце і пад., зробленага самім мастаком або майстрам-гравёрам. [Зося] хутка ўвайшла ў цемнаваты цесны калідорчык, павярнула налева і спынілася ў шырокіх дзвярах, аслепленая бляскам мэблі, эстампаў на сценах.. і яшчэ многага іншага, чым быў устаўлены нізкі стол на тонкіх ножках. Шамякін.
[Фр. estampe ад іт. stampa — друк, адбітак.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эх, выкл.
Ужываецца пры выражэнні захаплення, раптоўнага здзіўлення, папроку, шкадавання, прыкрасці. — Эх, дакука на маю галаву, — думала .. [Волька], аднак жа пад вечар скарэй пайшла дахаты. Скрыган. Эх, як слаўна, як прыгожа, Хораша, прыстойна! Колас. [Лена:] — Лепш памаўчы. Колькі разоў абяцаў кінуць піць, а ўсё не кідаеш. Эх, Алесь, Алесь. Яшчэ сватаўся... Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
губля́ць несов.
1. в разн. знач. теря́ть; (листья, перья и т.п. — ещё) роня́ть;
г. кні́гі — теря́ть кни́ги;
дрэ́вы ~ля́юць лі́сце — дере́вья роня́ют (теря́ют) ли́стья;
г. даро́гу — теря́ть доро́гу;
2. тра́тить;
г. ма́рна час — тра́тить зря вре́мя;
◊ г. з вачэ́й (з во́ка) — теря́ть и́з виду;
няма́ чаго́ г. — не́чего теря́ть;
г. галаву́ — теря́ть го́лову;
г. гле́бу пад нага́мі — теря́ть по́чву под нога́ми
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
прытулі́цца сов.
1. (да каго, чаго) прижа́ться (к кому, чему), прильну́ть (к кому, чему), прини́кнуть (к кому, чему), припа́сть (к кому, чему); прислони́ться (к чему);
дзяўчы́нка ~лі́лася да ма́ці — де́вочка прижа́лась (прильну́ла) к ма́тери;
п. да сцяны́ — прислони́ться к стене́;
2. прям., перен. приюти́ться;
ла́стаўка ~лі́лася пад страхо́й — ла́сточка приюти́лась под кры́шей;
ля ракі́ ~лася мале́нькая ха́тка — у реки́ приюти́лась ма́ленькая избу́шка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
падабра́ць сов.
1. (каго, што да чаго) подобра́ть (кого, что к чему);
п. ключ да замка́ — подобра́ть ключ к замку́;
п. га́льштук да касцю́ма — подобра́ть га́лстук к костю́му;
2. (с земли, с пола) подня́ть, подобра́ть;
3. (ноги, хвост) поджа́ть;
4. (под себя) подмя́ть;
мядзве́дзь ~бра́ў пад сябе́ паляўні́чага — медве́дь подмя́л под себя́ охо́тника;
◊ і кро́шкі п. — быть похо́жим как две ка́пли воды́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
пада́цца сов.
1. в разн. знач. пода́ться; (подвинуться, уклониться немного в сторону, вперёд, назад — ещё) приня́ть;
дзве́ры падалі́ся пад на́ціскам нато́ўпу — дверь подала́сь под давле́нием толпы́;
нато́ўп пада́ўся ўбок — толпа́ подала́сь в сто́рону;
машы́на падала́ся наза́д — маши́на приняла́ наза́д;
ён пада́ўся ў аграно́мы — он пода́лся в агроно́мы;
п. на по́ўдзень — пода́ться на юг;
2. перен. (заметно ухудшиться, ослабеть, постареть) сдать;
3. разг. почу́диться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
мяшо́к, -шка́ м.
1. мешо́к; (из рогожи, бумаги) кулёк, куль;
2. (мера) мешо́к;
м. бу́льбы — мешо́к карто́феля;
3. перен., разг. (о неповоротливом человеке) мешо́к;
4. перен. (полное окружение войсковых частей) мешо́к, котёл;
◊ ~шкі́ пад вача́мі — мешки́ под глаза́ми;
купі́ць ката́ ў ~шку́ — купи́ть кота́ в мешке́;
каме́нны м. — ка́менный мешо́к;
шы́ла ў ~шку́ не схава́еш — посл. ши́ла в мешке́ не утаи́шь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
падысці́ сов.
1. подойти́;
п. да стала́ — подойти́ к столу́;
ка́тэр падышо́ў да пры́стані — ка́тер подошёл к при́стани;
падышо́ў тэ́рмін зда́чы экза́менаў — подошёл срок сда́чи экза́менов;
2. (подо что-л.) подойти́;
п. пад мост — подойти́ под мост;
3. (оказаться подходящим по размерам, качеству и т.п.) подойти́, прийти́сь впо́ру;
4. (о тесте) подойти́, подня́ться;
◊ п. не з таго́ бо́ку — подойти́ не с той стороны́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)