ла́га, ‑і, ДМ ‑лазе, ж.

1. Часовая падкладка, апора пад што‑н. у форме нятоўстага бервяна, жэрдкі. Перакочваць бярвенне па лагах.

2. Абл. Падваліна. — Нам трэба [лес] на стойкі, на ніжнія вянцы, на лагі, каб падлога не гніла, — пералічваў Сільчанка. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ло́пасць, ‑і, ж.

1. Шырокі плоскі канец чаго‑н.

2. Рабочая, плоскай формы частка вясла, суднавых колаў, грабных і паветраных вінтоў і пад. Байдарка шпарка ляціць па гладкая паверхні возера, падпарадк[оўва]ючыся раўнамерным, рытмічным узмахам вясла з дзвюма лопасцямі. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

знос 1, ‑у, м.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. зносіць — знесці (у 1–5 знач.).

знос 2, ‑у, м.

Псаванне ў працэсе дзейнасці, выкарыстання і пад. Знос аўтапакрышак. □ — Нельга дапускаць, каб абсталяванне працавала на знос. Шыцік.

•••

Зносу няма чаму гл. няма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ёрзацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Разм. Тое, што і ёрзаць. Чалавек, на якога наваліліся Сцяпан і Юзік, ёрзаўся пад сподам, стараючыся выбрацца наверх. Чорны. Там, дзе вісеў кажух, у запечку за перагародкай нехта біў цвёрдымі нагамі аб падлогу і ёрзаўся. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жада́нне, ‑я, н.

1. Унутранае імкненне, цяга да ажыццяўлення чаго‑н.; хаценне чаго‑н.; ахвота. [Віця] вельмі хацеў азірнуцца, але перамог такое жаданне. Чарнышэвіч. — Вось тваё жаданне і збылося, — усміхнуўся. Мірон. Маўр.

2. Прадмет захаплення, мары і пад. Вучоба — вось яго жаданне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жні́веньскі, ‑ая, ‑ае.

Які бывае ў жніўні. Жнівеньская спёка. □ Жнівеньская ноч была цёмная і нейкая душная. Паслядовіч. Адгрымелі ліпеньскія і жнівеньскія начныя навальніцы, гучна адспяваўшы песні лету. Колас. // Які адбываўся, праходзіў у жніўні (пра з’езд, канферэнцыю і пад.). Жнівеньскі пленум.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

журна́л, ‑а, м.

Кніга або сшытак для перыядычнага запісу падзей, здарэнняў і пад. Журнал дзяжурства. Журнал бухгалтарскага ўліку. Журнал назіранняў. // Кніга для ўліку паспяховасці вучняў. У меру патрабавальная і строгая,.. [Святлана Міхайлаўна] засмучалася дрэнным адказам і ажно святлела, ставячы ў журнал пяцёрку. Шахавец.

[Фр. journal.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

задо́к, ‑дка, м.

1. Задняя частка калёс, саней і пад. У задку воза .. сядзеў нейкі чалавек. Чорны. Пан Судзілоўскі катаўся.. на белых рысаках у размаляваных, з высокім задком санках. Хомчанка.

2. Разм. Задняя частка забітай і выпатрашанай жывёлы. Цялячы задок.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замардава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., каго-што.

1. Змучыць, знясіліць цяжкай працай, жорсткім абыходжаннем і пад.; змардаваць. Замардавалі дзяўчыну. Кожны дзень, як конь у тапчаку, ідзе і ідзе. Чарнышэвіч.

2. Катаваннямі давесці да смерці; замучыць. Замардавалі Браніславу, замуравалі ў камян[я]х. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́шкі, ‑шак; адз. няма.

Насціл пад страхой у хляве або ў канюшні для сена, розных гаспадарчых прылад. Лежачы, Несцер думаў, што вось заўтра яму трэба наладзіць услон, і ўспомніў, што недзе на вышках павінна быць для гэтага сухая кляновая плашка. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)