ГАДА́Р

(Godard) Жан Люк (н. 3.12.1930, Парыж),

французскі кінарэжысёр. Адзін з вядучых прадстаўнікоў «новай хвалі». Яго творчай манеры ўласцівы своеасаблівы і востры стыль кінаапавядання, выражаны ў рытмічна-імпульсіўным мантажы, частым выкарыстанні ручной камеры, у нетрадыцыйнай лексіцы дыялогаў. Сярод фільмаў: «На апошнім дыханні» (1960), «Жыць сваім жыццём» (1962), «Шалёны П’еро» (1965), «Уікэнд» (1967), «Імя Кармэн» (1983), «Германія, дзевяць нуль» (1991), «Назаўсёды Моцарт» (1996).

т. 4, с. 419

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

demonic

[dɪˈmɑ:nɪk]

adj.

1) д’я́бальскі, дэмані́чны; лю́ты, нечалаве́чы

2) злы; шалёны, разью́шаны

3) апанта́ны, апанава́ны злым ду́хам

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

шмараві́дла, ‑а, н.

Разм. Густая сумесь тлушчу з рознымі лекавымі рэчывамі для ўцірання ў скуру ці змазвання яе; мазь. Апрача розных сухіх траў у старога былі і нейкія пякучыя шмаравідлы, ад націрання якімі хворы ўскокваў, як шалёны, з ложка і бег на вуліцу. Рамановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

благо́йII обл. (сумасбродный, блажной) дурны́, шалёны;

крича́ть (ора́ть и т. п.) благи́м ма́том крыча́ць не́мым го́ласам.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

raving [ˈreɪvɪŋ] adj.

1. шалёны, звар’яце́лы;

a raving lunatic вар’я́т

2. небыва́лы; ашаламля́льны;

a raving beauty прыгажу́ня, яка́я мо́жа зве́сці з ро́зуму;

a raving success аглуша́льны по́спех

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

vehement

[ˈvi:əmənt]

adj.

1) мо́цны, гара́чы, па́лкі

2) адда́ны, напо́рны

3) нястры́мны (плач)

4) шалёны; гвалто́ўны е́цер, дождж)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

vehement [ˈvi:əmənt] adj.

1. гара́чы; запа́льчывы; шалёны (пра чалавека);

a vehement spea ker тэмпера́ментны прамо́ўца

2. мо́цны; пары́вісты; гвалто́ўны;

a vehement protest бу́рны пратэ́ст;

vehement pains во́стрыя бо́лі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

норд, ‑у, М нордзе, м.

Спец.

1. Поўнач, паўночны напрамак.

2. Паўночны вецер. Калісьці я служыў на Каспіі. Мора гэтае вельмі зменлівае. То дзьме «марана» — вецер з поўдня, гонячы невысокія пеністыя хвалі, то раптам пачынае лютаваць шалёны «норд» і так расхвалюе мора, што яно ўскаламуціцца аж да дна. Хомчанка.

[Гал. noord.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Астэ́кл ’зусім дурны’ (мсцісл., вусн. паведамл. А. А. Крывіцкага). Рус. ярасл. остекле́л ’ашалеў’, укр. зах. остеклий злосны, шалёны’, польск. wściekłyшалёны’. Нерэгулярнасць беларускай фанетыкі можа сведчыць пра нейкія кантамінацыі ці іншамоўныя (паводле А. Я. Міхневіча, вусн. паведамл. — ідыш) уплывы. Аднак наяўнасць адпаведнікаў на зусім розных рускіх і ўкраінскіх арэалах можа ўказваць на захаванне ў беларускай мове старажытнага слова, што абазначала шалёнага. Польскае слова звязана з коранем ciek‑ ’цячы’; пра семантычнае развіццё Гуер, LF, LVII, 522–528; Слаўскі, 1, 99; Брукнер, 61. З гэтым жа коранем, відаць, звязаны і ўсходнеславянскія словы. Семантыка развівалася ці паводле ст.-рус. течи ’хутка бегчы’, ці паводле течи ’бегчы (пра вадкасць)’ у сувязі з тым, што ў шалёных жывёл цячэ сліна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

berserk

[bərˈsɜ:rk]

1.

adj.

ашале́лы, разью́шаны

2.

adv.

ашале́ла, разью́шана

to go berserk — разью́шыцца, ашале́ць

3.

n.

шалёны чалаве́к

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)