ти́ше сравн. ст.
1. нареч. цішэ́й;
ти́ше говори́те цішэ́й гавары́це;
2. прил. цішэ́йшы;
тече́ние э́той реки́ ти́ше цячэ́нне гэ́тай ра́кі цішэ́йшае;
3. в знач. повелит. накл. ці́ха, цішэ́й;
◊
ти́ше во́ды, ни́же травы́ цішэ́й вады́, ніжэ́й травы́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
шмато́к, -тка́, мн. -ткі́, -тко́ў, м.
1. Абрэзак, абрывак скуры, тканіны і пад.
Ш. матэрыі.
2. Жмут чаго-н.
Ш. поўсці.
3. Невялікі кавалак, камяк чаго-н.; нязначная колькасць чаго-н.
Ш. сала.
Сям-там тырчалі шматкі сухой травы.
|| прым. шмато́чны, -ая, -ае і шматко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
уко́с м с.-г.
1. Héu¦ernte f -, -n;
2. (колькасць скошанай травы) Héu¦ertrag m -(e)s, -träge
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
касаўё, ‑я, н.
Абл. Кассё. А мой мілы ўсё сцеле, Косіць росныя травы. У руках яго дужых Касаўё прапацела. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наці́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Разм. Сцябло травы; травінка. Махрыстыя сняжынкі Ляглі на тонкія націнкі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прымя́цца, ‑мнецца; зак.
Стаць трохі памятым, прыціснуцца. Сена прымялася пад нагамі. □ Кусцік зялёнай травы прымяўся пад .. [Насцінай] мілай, слаўнай галавой. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
траві́на, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і травінка; адно каліва травы. Здавалася, што .. над прыгрэтай сонцам травінай загудзе пчала. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разноцве́тье ср.
1. (разнообразие цветов, красок) рознакаляро́васць, -ці ж.;
2. собир. (различные цветущие травы) разнакве́цце, -цця ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
простре́лII м. (лекарственное растение семейства лютиковых) сон-трава́, род. сон-травы́ ж., сон, род. сну м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Бахо́р (травы і г. д.), бахо́р ’кветка васілёк сіні’, бахрі͡е ’кветкі’ (Бесар.). Цёмнае слова. Ці няма сувязі з ба́хур (гл.), параўн. асабліва польскую форму bachor ’бахур’ (яна ўжываецца і ў назвах прадметаў, напр., ’дручок з жалезным кручком’). Прынамсі для спалучэння бахо́р травы ’ахапка травы’ метафарычнае ўжыванне слова *бахор ’бахур’ зразумелае. З іншага боку, можа, ёсць сувязь з такімі словамі, як чэш., славац. bachor, серб.-харв. ба̏хор ’бруха’ і пад. (’бруха’ → ’штосьці выпуклае’ → ’ахапка’). Аб слав. групе слоў bachorъ, bachorъ, bachurъ гл. Ляскоўскі, RS, 26, 51–56.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)