мужы́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Селянін (уст.).

2. Тое, што і муж (у 1 знач.; разм.).

3. Аб грубым нявыхаваным чалавеку (разм.).

|| памянш.-ласк. мужычо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м. (да 1 знач.).

|| прым. мужы́цкі, -ая, -ае (да 1 знач.) і мужы́чы, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гаспада́рны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і гаспадарлівы. Усё гэта [здзекі, пакуту] адчулі на сваім гарбе сяляне, а Мікола, гаспадарны селянін, самы рупны, але і бедны, — першы за ўсіх. Нікановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лапцю́жнік, ‑а, м.

Разм. Той, хто носіць лапці; селянін-бядняк. Калачык стаяў перад вачамі — звычайны чалавек, бядак, лапцюжнік, галодны Сцяпан... Чарнышэвіч. // перан. Пагард. Пра адсталага, некультурнага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ме́сячнік ​1, ‑а, м.

Месячны адрэзак часу, прызначаны для правядзення якога‑н. грамадскага мерапрыемства. Месячны дзіцячай кнігі.

ме́сячнік ​2, ‑а, м.

Гіст. Прыгонны селянін, які атрымліваў месячыну.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мужы́к, ‑а, м.

1. Уст. Селянін.

2. Уст., лаянк. Аб грубым, нявыхаваным чалавеку.

3. Разм. Муж. [Зелянюк:] — Як маешся, Таццяна? Не думаеш яшчэ назад да мужыка вярнуцца? Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сяля́к ’жыхар сяла’ (Ласт.). Параўн. ст.-польск. siodłak ’селянін’, рэдкае sedłak ’тс’, в.-луж., н.-луж. sedłak ’тс’, чэш. sedlák ’тс’, славац. sedliak ’тс’. Вытворныя ад прасл. *sedlo (гл. сяло), якія ў асобных славянскіх мовах выцеснілі першасныя формы, што ўзыходзяць да *sedlʼaninъ (гл. селянін), параўн. Трубачоў, Этимология–1980, 14. З іншай суфіксацыяй экспр. селю́к ’мужык, вясковец’ (Растарг.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пео́н​2

(ісп. peon = падзёншчык, батрак)

селянін, батрак у краінах Лац. Амерыкі, які ператварыўся ў выніку кабальнай залежнасці ў раба.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Падкула́чнік ’селянін, які дзейнічаў у інтарэсах кулака’. Да кулак 2 (гл.). Калька (або запазычанне) з рус. подкула́чник (Крукоўскі, Уплыў, III).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

peasant

[ˈpezənt]

1.

n.

селяні́н -а m., сяля́нка f.; мужы́к -а́ m.

2.

adj.

сяля́нскі, мужы́цкі

peasant labor — сяля́нская пра́ца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

міра́нін, ‑а; мн. міране, ‑ран; м.

Уст.

1. Чалавек, які не мае духоўнага звання.

2. Член сельскай грамады, міра ​2; селянін.

3. толькі мн. (міра́не, ‑ран). Народ, людзі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)