ілюміна́ты
(лац. illuminatus = асветлены, яскравы)
члены тайнай рэлігійна-палітычнай арганізацыі, заснаванай у 1776 г. у Баварыі, якія прапаведавалі замену хрысціянства дэізмам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
правідэнцыялі́зм
(ад лац. providentia = прадбачанне)
рэлігійна-ідэалістычны погляд, які тлумачыць ход гістарычных з’яў не іх унутранай заканамернасцю, а вышэйшай (боскай) воляй.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
«ГО́ЛАС ПРАВАСЛА́ЎНАГА БЕЛАРУ́СА»,
рэлігійна-грамадскі часопіс. Выдаваўся ў ліст.—снеж. 1931 у Вільні на бел. мове. Асн. задачу бачыў у аднаўленні і станаўленні бел. праваслаўнай царквы, выказваў заклапочанасць яе станам у Зах. Беларусі і БССР, імкнуўся спалучаць каштоўнасці хрысціянства з бел. ідэяй. Выступаў за дэмакратызацыю царквы, з пазіцый абнаўлення праваслаўя разглядаў гісторыю рэлігіі ў Беларусі, негатыўна ацэньваў унію. Друкаваў хроніку царк. жыцця ў Зах. Беларусі. Выйшлі 2 нумары.
т. 5, с. 323
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
хасіды́зм
(ад ст.-яўр. chasid = набожны)
рэлігійна-містычная плынь у іудаізме, якая ўзнікла ў 18 ст. як выражэнне пратэсту веруючых яўрэяў супраць засілля рабінаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
контррэфарма́цыя
(ад контр- + рэфармацыя)
рэлігійна-палітычны рух у Еўропе 16—17 ст. на чале з папствам, накіраваны супраць Рэфармацыі, за захаванне феадалізму і ўзмацненне каталіцызму.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
масо́н
(фр. maçon = літар. муляр)
член рэлігійна-этычнага таварыства з містычнымі абрадамі, якое ўзнікла ў 18 ст. у Англіі і пашыралася ў многіх іншых краінах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
му́фтый
(ар. mufti = які вызначае)
вышэйшая духоўная асоба ў мусульман, якая надзелена правам выносіць рашэнні па рэлігійна-юрыдычных пытаннях, даваць растлумачэнні і па выкарыстанні шарыяту.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
схала́стыка
(гр. scholastikos = школьны)
1) сярэдневяковая рэлігійна-ідэалістычная філасофія, якая вызначалася абстрактнымі разважаннямі і фармальнымі лагічнымі мудрагельствамі;
2) перан. фармальныя веды, адарваныя ад жыцця, начотніцтва.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
тэасо́фія
(гр. theosophia, ад theos = бог + sophia = мудрасць)
рэлігійна-містычнае вучэнне аб яднанні чалавечай душы з богам і аб магчымасці непасрэдных зносін з замагільным светам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
антрапацэнтры́зм
(фр. anthropocentrisme, ад гр. anthropos = чалавек + лац. centrum < гр. kentron = цэнтр)
рэлігійна-ідэалістычны погляд, паводле якога чалавек з’яўляецца цэнтрам і канчатковай мэтай Сусвету.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)