інтэліге́нцыя, ‑і, ж.
Грамадскі слой людзей, якія прафесіянальна займаюцца разумовай, пераважна складанай творчай працай, развіццём і распаўсюджаннем культуры. Савецкая інтэлігенцыя. Народная інтэлігенцыя. // зб. Людзі, якія належаць да гэтага сацыяльнага слоя; інтэлігенты. Тэхнічная інтэлігенцыя. Сельская інтэлігенцыя. □ У той час, калі сябры купаліся, на ганку фельчарскага пункта сядзеў гурток панямонскай інтэлігенцыі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВУ́ГАЛ плоскі, геаметрычная фігура, утвораная двума прамянямі (старанамі вугла), якія выходзяць з аднаго пункта (вяршыні вугла). Кожны вугал з вяршыняй у цэнтры некаторай акружнасці (цэнтральны вугал) вызначае на акружнасці дугу, абмежаваную пунктамі перасячэння акружнасці са старанамі вугла, што дае магчымасць вымяраць вугал адпаведнымі ім дугамі. Адзінка вымярэння вугла — градус або радыян.
Вугал можна разглядаць і як фігуру, атрыманую вярчэннем фіксаванага праменя вакол пункта, з якога прамень выходзіць, да зададзенага становішча. У залежнасці ад напрамку вярчэння адрозніваюць дадатныя і адмоўныя вуглы. Пад вуглом паміж дзвюма крывымі, што перасякаюцца ў адным пункце, разумеюць вугал паміж датычнымі да крывых у гэтым пункце. Гл. таксама Вертыкальныя вуглы, Двухгранны вугал, Знешні вугал, Мнагагранны вугал, Сумежныя вуглы, Цялесны вугал.
т. 4, с. 284
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ардына́та
(лац. ordinatus = упарадкаваны)
мат. назва аднаго з двух лікаў, якія вызначаюць становішча пункта на плоскасці адносна прамавугольнай сістэмы каардынат.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
біпаля́рны
(ад бі- + палярны)
двухполюсны;
б-ыя каардынаты — лікі, якія вызначаюць становішча пункта адносна двух выбраных пунктаў, што называюцца полюсамі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дыспе́тчар
(англ. dispatcher)
работнік, які рэгулюе рух транспарту або ход работы прадпрыемства з аднаго цэнтральнага пункта пры дапамозе сродкаў сувязі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
шарні́р
(ням. Scharbier, ад фр. charnière)
рухомае злучэнне дэталей, якое дазваляе ім паварочвацца толькі вакол агульнай восі або агульнага пункта.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АВЕ́Н
(лац. Aries, старабел. Овенъ баран),
адно з 13 сузор’яў задыяка ў паўн. паўшар’і неба. Астр. знак ϒ (выкарыстоўваецца для абазначэння пункта веснавога раўнадзенства). Найб. яркія зоркі 2 і 2,2 візуальнай зорнай велічыні. На тэр. Беларусі відаць з сярэдзіны лета, увосень і зімой. Гл. Зорнае неба.
т. 1, с. 61
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
рэпе́р, ‑а, м.
1. У геадэзіі — спецыяльны знак для абазначэння і замацавання на мясцовасці пункта з вызначанай вышынёй.
2. У матэматыцы — сукупнасць лінейна незалежных вектараў, узятых у пэўным парадку і адкладзеных ад агульнага пачатку.
3. Дапаможны пункт на мясцовасці ці ў паветры, па якім робіцца прыстрэлка з далейшым пераносам агню для паражэння цэлі.
[Фр. repère — метка, знак, зыходны пункт.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апліка́та
(лац. applicata = прылеглая, сумежная)
мат. назва аднаго з трох лікаў, якія вызначаюць становішча пункта ў прасторы адносна прамавугольнай сістэмы каардынат.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
трыэ́др
(ад гр. tri = трох + -эдр)
мат. сістэма трох вектараў, якія выходзяць з аднаго пункта і не ляжаць у адной плоскасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)