адзін з мясц. судоў для гар. насельніцтва ВКЛ. Дзейнічаў у гарадах, якія мелі магдэбургскае права. Яго юрысдыкцыі падлягалі ў асн. мяшчане. З’яўляўся асаблівай суд. калегіяй у складзе войта і лаўнікаў. Старшынёй суд. пасяджэння найчасцей быў войт ці яго намеснік — ландвойт. Колькасць лаўнікаў залежала ад памераў горада. Пасяджэнне суда адбывалася пры ўмове прысутнасці не менш як палавіны лаўнікаў. Разглядаў крымін. справы, маёмасныя спрэчкі, сведчыў дагаворы куплі-продажу, завяшчанні маёмасці і інш. Судовыя рашэнні выносіў войт. Дзейнічаў поруч з бурмістраўска-радзецкім судом. У малых гарадах і ў большасці прыватнаўласніцкіх гарадоў лаўнікі, бурмістры і радцы ўваходзілі ў склад аднаго суда.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Сход1 ’сумеснае пасяджэнне, збор’ (ТСБМ, Гарэц., Некр. і Байк., Ласт., Бяльк., Растарг.). Дэвербатыў ад сыходзіцца ’збірацца’, да ход, хадзіць, гл.
Сход2 ’усход (сонца і пад.)’ (Некр. і Байк., Сцяц. Сл., Сл. ПЗБ, ТС), ’усход (кірунак свету)’: тут сход, а там полудзянь (Сл. рэг. лекс., Сцяц. Сл.), ’трэцяя квадра месяца, апошняя фаза’ (Нас., Ласт., Касп., Мядзв., Гарэц., Сл. ПЗБ, ТС, Сцяшк. Сл., ЛА, 2, Растарг., Мат. Гом.). Дэвербатыў ад схо́дзіць ’узыходзіць (пра сонца)’ (Сцяшк., Скарбы, Сл. ПЗБ), ’знікаць’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), што да хадзіць (гл.), параўн. узыхо́дзіць, сысці́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
э́кстранны
1. (надзвычайны) éxtra, Éxstra-, Sónder-;
э́кстранны вы́пуск (газеты) Éxtrablatt n -(e)s, -blätter;
э́кстраннае пасяджэ́ннеáußerordentliche Sítzung, Sóndersitzung f -, -en;
2. (тэрміновы) dríngend, éilig, Eil-
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
плена́рны
(с.-лац. plenarius, ад лац. plenus = поўны)
які адбываецца пры ўдзеле ўсіх членаў пэўнага выбарнага органа, пэўнай арганізацыі (напр. п-ае пасяджэнне, п. даклад).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
нара́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
1. Афіцыйнае пасяджэнне, якое робіцца з мэтай абмеркаваць якія‑н. пытанні. Вытворчая нарада. Міжнародная нарада. Нарада камандзіраў. □ Кіраўнікі чыгуначнай партарганізацыі сабраліся на нараду.Новікаў.// Удзельнікі такога пасяджэння. Узняўся тлум, загаварылі ўсе разам, ажывіліся мужчыны, нарада разбілася на групы.Дуброўскі.
2. Сумеснае абмеркаванне якога‑н. пытання. Сямейная нарада. □ [Дзеці] аб нечым шушукаліся ў калідоры. Відаць было, што ў іх ідзе нейкая сур’ёзная нарада.Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засяда́ць1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Сабраўшыся, рашаць якія‑н. пытанні; праводзіць пасяджэнне. Бюро засядае. □ Камісія, на чале з прадстаўніком з Мінска, засядала ў кабінеце дырэктара.Васілевіч.// Удзельнічаць у пасяджэнні. Засядала Кацярына Дэлегаткай у Крамлі.Броўка.
засяда́ць2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1.Незак.да засесці (у 1, 4 знач.).
2. Урачыста сядзець па пачэсным месцы. Марылька дзевачак сабрала. Сабраўшы, у радочак саджала, Сама ўсіх вышэй засядала.З нар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
пача́цца, ‑чнецца; зак.
1. Пачаць прасцірацца. Павявае ветрык свежы. Але кончыўся прастор, Пачалася Белавежа, Векавечны цёмны бор.Вітка.Вось ужо скончыліся палеткі, пачалася сенажаць. Машына далей ехаць не магла.Марціновіч.
2. Пачаць адбывацца, здзяйсняцца. Самы рух пачаўся тады, як пачынала ўжо ўсходзіць сонца.Колас.Адна за адной пачаліся шалёныя атакі.Мележ.Пачаўся допыт. Хто? Адкуль? Чаму ўзарваў мост? Дзе штаб?Лынькоў.// Адкрыцца, пачаць працу (пра сход, пасяджэнне і пад.). Так пачалося пасяджэнне прэзідыума Савета дэпутатаў.Чорны.Праўленне адразу ж пачалося бурна.Пянкрат.// Наступіць, настаць. Пачалося лета, а з ім і работа навалілася: касьба, а там і жніво.Колас.Пачаўся сапраўдны дождж. Кроплі былі буйныя і частыя.Навуменка.Памерла яна [маці] яшчэ тою часінай, Калі толькі трэці пачаўся мне год.Прыходзька.
3.Разм. Пачаць з’яўляцца; абазначыцца. У козліка — рожкі і пад мызачкай ледзь-ледзь пачалася бародка.Брыль.[Гушка:] — Калі пачнецца свая гаспадарка, дык і ты тады парабкоўства кінеш.Чорны.[Бацька:] — А ягад у нашым Варку — хоць вазамі вазі, хутка і грыбы пачнуцца.Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
assembly[əˈsembli]n.
1. асамбле́я; заканада́ўчы о́рган;
the UN General Assembly Генера́льная Асамбле́я Арганіза́цыі Аб’ядна́ных На́цый
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
партко́м, ‑а, м.
Партыйны камітэт — камітэт, які выбіраецца партыйнай арганізацыяй КПСС для вядзення бягучай работы. Мне ўспомнілася гэтае падарожжа з сакратаром парткома, гутарка з ім і яго словы — «пабачыце, што тут будзе рабіцца», калі я прыехаў на Нафтабуд у самы разгар будаўніцтва завода.Хадкевіч.// Памяшканне, пакой, дзе праводзіцца работа партыйнага камітэта. Дзімін падыходзіў ужо да парткома, калі ўбачыў машыну галоўнага інжынера.Карпаў.// Сход, пасяджэнне такога камітэта. [Страмілін:] Я думаю паставіць даклад галоўнага інжынера на парткоме.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)