князь, -я, мн. князі́, -ёў, м.
1. Правадыр войска і правіцель феадальнай манархічнай дзяржавы або асобнага ўдзельнага княства.
Полацкі к.
2. Тытул такіх асоб, які перадаваўся ў спадчыну або прысвойваўся царом як узнагарода, а таксама асоба, якая мела такі тытул.
|| пагард. князёк, -зька́, мн. -зькі́, -зько́ў, м.
|| прым. кня́жацкі, -ая, -ае.
К. палац.
К. тытул.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
калана́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Рад або некалькі радоў калон пад агульным перакрыццем. Палац культуры з каланадай. □ Сярод зеляніны саду відзён аднапавярховы будынак з расцягнутай каланадай. «Помнікі».
[Фр. colonnade.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лабіры́нт ’палац з мноствам пакояў і заблытаных хадоў’, ’што-небудзь складанае, заблытанае’ (ТСБМ). Ст.-бел. лябиринтъ (XVII ст.) ’тс’ запазычана са ст.-польск. labirynt < лац. labyrinthus < ст.-грэч. λαβύρινθος ’тс’ (Слаўскі, 4, 15–16; Булыка, Лекс. зап., 99).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
чырвонагвардзе́йскі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да чырвонагвардзейца. Чырвонагвардзейскі шлем.
2. Які мае адносіны да Чырвонай гвардыі. У дні Кастрычніка ён [Вандыш] узначальвае чырвонагвардзейскі атрад, штурмуе Зімні палац. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГАЛЬША́НСКІ ЗА́МАК,
гл ў арт. Гальшанскі палац.
т. 5, с. 5
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
пабудава́ць в разн. знач. постро́ить; (строение — ещё) вы́строить, возвести́, воздви́гнуть, сооруди́ть;
п. пала́ц — постро́ить (вы́строить, возвести́, воздви́гнуть, сооруди́ть) дворе́ц
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бяда́чы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да бедака, уласцівы бедаку. Палац ваш [панскі] смяецца з нядолі бядачай. Купала. Нягледзячы на бядачы лёс, народ ніколі не траціў пачуцця гумару, верыў у лепшую будучыню. Саламевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узне́сці, -нясу́, -нясе́ш, -нясе́; -нясём, -несяце́, -нясу́ць; -нёс, -не́сла; -нясі́; -не́сены; зак.
1. каго-што. Падняўшы, занесці наверх.
У. вёдры з вадою на ганак.
2. перан., што. Узняць угору, ускінуць.
У. смык рукой.
У. вочы.
3. што. Збудаваць.
У. палац.
4. перан., каго (што). Узвялічыць, узвысіць.
Лёс узнёс гэтага чалавека.
|| незак. узно́сіць, -о́шу, -о́сіш, -о́сіць.
|| наз. узнясе́нне, -я, н. (да 2—4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
узго́р’е, ‑я, н.
Невялікае ўзвышша, узгорак. Палац стаяў па ўзгор’і. □ Па ўзгор’ю поля, па раўніне Паўзуць сталёвыя валы. Колас. // Вяршыні гор. Паклон вам, паклон вам, дняпроўскія хвалі, І Кіева вежы і ўзгор’і Карпатаў! Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
збудава́ць сов. постро́ить, вы́строить; сооруди́ть, возвести́, воздви́гнуть;
з. свіна́рнік — постро́ить (вы́строить) свина́рник;
з. пала́ц — постро́ить (вы́строить, сооруди́ть, возвести́, воздви́гнуть) дворе́ц
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)