масці́цца, машчуся, мосцішся, мосціцца; незак.
1. Зручна размяшчацца, уладкоўвацца. Толя злажыў манаткі ў носе лодкі .. і пачаў масціцца на начлег. Брыль.
2. перан. Разм. Мець намер, намервацца. Дзіўныя ў .. [Максімкі] адносіны з Язэпам. Мосціцца ўсё пасябраваць з ім. Хадановіч.
3. Зал. да масціць (у 1, 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паадганя́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-што.
Адагнаць усіх, многіх або ўсё, многае. Паадганяць сабак. Паадганяць лодкі. □ Пад скурай у.. [каня] ходарам хадзілі рэбры, галава была панурая і ля вачэй яшчэ больш як калі раіліся мухі. А ён нават не сцепаў ужо галавою, каб паадганяць іх. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bail2 [beɪl] v. браць на пару́кі; адпуска́ць на пару́кі;
be bailed for trial быць вы́зваленым да суда́ на пару́кі або́ пад зало́г;
bail smb. out (of smth.) выбаўля́ць каго́-н. з бяды́
bail out [ˌbeɪlˈaʊt] phr. v.
1. катапультава́цца
2. вычэ́рпваць (ваду з лодкі)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
◎ Плату́шнік ’лодка, выдзеўбаная з дрэва’ (Жд. 3) — у слоўніку, відаць, памылкова пату́шнік. Да платаць?. параўн. польск. płatać ’рабіць жолаб, выдзёўбваць’ (Банькоўскі, 2, 620), з якога і plahva > плотва (гл.). Для таго, каб зрабіць выдзеўбаную частку лодкі разложыстай, руды лілі гарачую ваду і ставілі распоркі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
чарапа́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
1. Памянш.-ласк. да чарапаха. Лодкі пад’язджалі да берага, людзі зносілі ў шатры чарапашкі. Тут іх разбівалі і чагосьці шукалі ў сярэдзіне. Маўр.
2. Насякомае атрада клапоў, небяспечны шкоднік злакавых раслін. Дразды і гракі ў вялікай колькасці знішчаюць шкодніка палёў — чарапашку. Гавеман.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Байда́рка ’від лодкі’. Рус. байда́рка, укр. байда́рка і г. д. Слова не вельмі яснага паходжання. Магчыма, як і байда́к (гл.), адносіцца да ба́йда ’барка’ (ад якога ўтворана суфіксам ‑ар(к)а). Такую магчымасць дапускаюць Фасмер, 1, 107, і Шанскі, 1, Б, 12 (апошні ба́йда выводзіць з бадья < цюрк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́скачыць, -чу, -чыш, -чыць; зак.
1. Скочыўшы, пакінуць якое-н. месца.
В. з лодкі.
Выскачыла з галавы (перан.: забылася; разм.). В. замуж (перан.: паспешна або нечакана выйсці замуж; разм.).
2. Скачучы або таропка выбегшы, выехаўшы, з’явіцца адкуль-н.
Заяц выскачыў з кустоў.
В. насустрач.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Нечакана выпасці, выскачыць.
Нітка выскачыла з іголкі.
4. Недарэчна, не да месца сказаць, зрабіць што-н. (разм.).
В. са сваёй прапановай.
Выскачыў як Піліп з канапель (прымаўка).
|| незак. выска́кваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
схо́дны, ‑ая, ‑ае.
Прымальны, падыходзячы; выгадны. Купіць па сходнай цане. □ Гаспадар, талковы і ветлівы дзядзька, ахвотна даў нам за сходную плату маторнай лодкі, паслаў з намі хлопца, загарэлага дзевяцікласніка. Брыль. Тут стаяла гамонка больш вясёлая, бо ў кірмашовыя дні, пасля сходнага продажу якога свінчаці, на возе мужчыны збіраліся каля пляшкі гарэлкі. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпаклява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; незак., што.
Замазваць спецыяльным саставам шчыліны і няроўнасці на якой‑н. паверхні, падрыхтоўваючы яе для наступнай апрацоўкі (паліроўкі, фарбавання і пад.). У сярэдзіне школы яшчэ стукалі сантэхмантажнікі, маляры шпаклявалі дзверы. Грахоўскі. Пакуль дзед шпаклюе дно лодкі, я пераціраю трайнікі і гляджу на возера, залітае водбліскам вячэрняй зары. Шашкоў.
[Ад ням. spachteln.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВЁСЛАВАЕ СУ́ДНА,
судна, якое рухаецца пры дапамозе вёслаў. Бывае з уключынамі (упорамі для вёслаў) і без іх. Уключыны знаходзяцца на бартах (шлюпкі, лодкі розных тыпаў), на кранштэйнах за бортам (акадэмічнае вёславае судна), у карме (гандола); Вёславыя судны без уключын — байдаркі, каноэ. Вёславыя судны могуць мець ветразі ці падвесны матор. Сучасныя марскія і рачныя вёславыя судны — у асноўным спартыўныя, невял. прамысловыя, транспартныя, выратавальныя і інш.
т. 4, с. 136
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)