простира́тьсяI несов.

1. (занимать пространство) распасціра́цца; (распространяться) распаўсю́джвацца; пашыра́цца; (достигать чего-л.) дасяга́ць; (доходить до) дахо́дзіць;

леса́ на се́вере простира́ются на ты́сячи киломе́тров лясы́ на по́ўначы распасціра́юцца на ты́сячы кіламе́траў;

2. (протягиваться) праця́гвацца; (направляться) накіро́ўвацца;

3. страд. выця́гвацца; праця́гвацца; падава́цца; распасціра́цца; пашыра́цца; накіро́ўвацца; звярта́цца; см. простира́тьI.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

карыкату́ра, ‑ы, ж.

1. Малюнак, на якім хто‑н. або што‑н. намаляваны ў скажоным выглядзе для высмейвання. Моладзь тоўпілася перад газетай, жартавала з трапных карыкатур на Івана Гомана, на Радніка, на Гольдзіна. Шамякін. Пад карыкатурай, на якой быў намаляваны дзябёлы хлопец і каля яго малы, худзенькі юнак, стаяў подпіс: «Адгукнуўся на заклік». Арабей. // Пра сатырычны наказ з’яў рэчаіснасці ў іншых відах мастацтва, а таксама аб творах такога характару. Залішняя схільнасць да пераўвелічэння нарадзіла тут гратэск, які часам даходзіць аж да карыкатуры. Кучар.

2. перан. Смешнае, недасканалае падабенства да каго‑, чаго‑н. Можна і трэба даваць партыі тактычныя ўказанні і на выпадак перамогі, і на выпадак паражэння паўстання, і на выпадак склікання сапраўды ўстаноўчага схода рэвалюцыйным шляхам, і на выпадак склікання царом якой-небудзь карыкатуры на народнае прадстаўніцтва. Ленін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

reach

[ri:tʃ]

1.

v.t.

1) дасяга́ць, дахо́дзіць, ахапля́ць

Radio reaches millions — Ра́дыёперада́чы дахо́дзяць да мільёнаў

The anchor reached bottom — Я́кар дасягну́ў дна

to reach old age — дажы́ць да ста́расьці

2) праця́гваць руку́ па што

to reach toward a book — працягну́ць руку́ па кні́гу

3) дахо́дзіць

to reach the top of a hill — дайсьці́ да верхаві́ны ўзго́рка

to reach the agreement — дайсьці да зго́ды, пагадне́ньня

4) дастава́ць руко́ю

I cannot reach the ceiling — Я не магу́ даста́ць да сто́лі

2.

n.

1) до́сяг -у m., дасяга́льнасьць f.

within easy reach — дасту́пна, дасяга́льна

out of reach of the guns — па́-за дасяга́льнасьцю гарма́тнага агню́

2) прасьця́г, разма́х -у m., шыр f.

a reach of woodland — прасьця́г лясо́ў

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

dosięgać

dosięga|ć

незак. kogo/czego 1. даставаць; дацягвацца;

dosięgać najwyższej półki — даставаць да верхняй паліцы;

2. даганяць; наганяць;

3. даходзіць да чаго; дасягаць чаго;

nie ~ł wzrokiem — ён не бачыў (не мог разгледзець)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

prostrate

[ˈprɑ:streɪt]

1.

v.t.

1) валі́ць, кі́даць да ног, паніжа́ць, прыніжа́ць

2) прыво́дзіць да зьнямо́гі, мардава́ць, зьнясі́льваць

Sickness often prostrates people — Хваро́ба ча́ста зьнясі́львае людзе́й

2.

v.i.

1) па́даць ні́цма

2) зьнемага́ць; стра́чваць сі́лы, слабе́ць, дахо́дзіць да зьнямо́гі

3.

adj.

1) які́ ляжы́ць ні́цма

2) зва́лены, зьнямо́жаны, зьнясі́лены (хваро́бай)

3) бясьсі́льны, перамо́жаны

a prostrate enemy — перамо́жаны во́раг

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

dochodzić

I dochodz|ić

незак.

1. даходзіць, дасягаць;

~ą pogłoski — даходзяць чуткі;

~ić do wysokich godności — дасягаць высокага становішча;

2. дамагацца;

~ić swych praw — дамагацца (патрабаваць) сваіх правоў;

~ić prawdy — шукаць праўды;

3. даходзіць; набліжацца;

~i północ — набліжаецца поўнач;

4. паспяваць, выспяваць

II dochodzi|ć

зак. дахадзіць;

~ł do końca roku szkolnego i przeniósł się do innego liceum — дахадзіў (давучыўся; датрываў) да канца навучальнага года і перайшоў у іншы ліцэй;

~ć w ubraniu (starych butach) — данасіць вопратку (старыя чаравікі)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Сяга́ць ’ісці, рухацца’, ’прасцірацца, даходзіць да якой-небудзь мяжы, узроўню і пад.’ (ТСБМ), ’працягваць руку, каб што-небудзь узяць’ (Стан.), ’накіроўвацца’ (Сцяшк. Сл.), сіга́ць ’імкнуцца, жадаць, дамагацца’ (Варл.), часцей з прыстаўкамі: дасяга́ць, прысяга́ць (гл. прысяга), ст.-бел. сѧгнути: сѧгнулъ рукою (Альтбаўэр). Укр. сяга́ти, сягну́ти ’даставаць, хапаць’, рус. сяга́ть, польск. sięgać ’дасягаць, выцягваць руку’, в.-луж. sahać ’даставаць; ісці вялікімі крокамі’, н.-луж. segaś ’выцягваць руку; даставаць, хапаць’, чэш. sahať ’тс’, славац. siahať ’даставаць, хапаць’, серб.-харв. се̏гнути се ’пацягнуцца, працягнуць руку’, славен. séči ’тс’, балг. пася́гам ’працягваю руку’, макед. сега ’сягаю’, ст.-слав. сѧгнѫти ’працягнуць руку’. Прасл. *sęgti, *sęgati роднаснае літ. sègti ’зашпільваць’, sagà ’засцежка, гузік’, sãgas ’пятля’, лат. segt ’пакрываць’, ст.-інд. sájati ’прылягае, прымыкае’, ст.-перс. frahanjati ’вешае’, ірл. suanem ’канат’; да і.-е. *seg‑, *seng‑ ’вязаць, злучаць, датыкацца’; гл. Траўтман, 252; Покарны, 887; Фасмер, 3, 825; Скок, 3, 214; Шустар-Шэўц, 1264; Борысь, 547; супраць сувязі з літ. siekti ’сягаць, дасягаць’, síeknis ’сажань’ Міклашыч, 291; Махэк₂, 535, таксама Бязлай (3, 221) па фанетычных прычынах; гл. яшчэ ЕСУМ, 5, 495–496; Анікін (Этимология–1983, 48 і наст.) звязвае славянскае слова з герм. *sinkʷan, (параўн. гоц. sagqjan, ст.-в.-ням. senken, ст.-сакс. sincan і г. д.), у семантычным радзе яшчэ ёсць значэнні ’апускацца, асядаць; тануць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

amount

[əˈmaʊnt]

1.

n.

1) су́ма f.

What is the amount of the bill? — Яка́я су́ма раху́нку?

2) ко́лькасьць f.

a great amount of intelligence — высо́кі інтэле́кт

3) ва́ртасьць, ва́жнасьць f.

4) агу́льная су́ма пазы́кі й працэ́нтаў

2.

v.i.

1) склада́ць

2) дахо́дзіць

The loss from the flood amounts to… — Стра́ты ад паво́дкі дахо́дзяць да…

3) быць раўназна́чным

This amounts to a refusal — Гэ́та раўназна́чна адмо́ве

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

толк, ‑у, м.

1. Сэнс, значэнне, сутнасць. Але ўсё ж даходзіць толку, пазнае ўсё лепш работу. Неслухмянай той іголкай ён [хлопец] штаны ўжо шые з корту. Дубоўка. // Розум, разважлівасць, кемнасць. Калі ў галаве тваёй толк, Жывецца па густу і толкам. А. Александровіч.

2. Карысць, добры вынік. [Луцко:] — Ведаю, што іду не на лёгкі хлеб. Але паспрабую, можа толк будзе. «Звязда». Маці лічыла, што лепш усё ж пасадзіць .. бульбу, якая вырасце напэўна. А з расады ці будзе яшчэ які толк? Якімовіч.

•••

Без толку — без патрэбы, без карысці, дарма. [Алесь:] — Што ты робіш, Платон! Ты ж і камяні без толку псуеш і збожжа людзям... Хіба ж гэта мука? Ракітны.

Ведаць толк у чым гл. ведаць.

Да толку — дарэчы, да месца. [Чалавек:] — Добрая была кабеціна, як у працы, так і на людзях — не пачырванееш, бывала, з-за яе: і слова да толку скажа, і за што возьмецца, тое зробіць. Гурскі.

Збіцца з толку гл. збіцца.

Збіць з толку гл. збіць.

З толкам — з розумам, разумна. [Апейка:] — Адкладваць не трэба, але трэба рабіць з толкам. Мележ.

Няма толку гл. няма.

Узяць (браць) у толк гл. узяць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

dobiegać

dobiega|ć

незак.

1. дабягаць; падбягаць;

2. kogo/czego; do kogo/czego даходзіць; набліжацца да каго/чаго; дасягаць каго/чаго;

~ć końca — падыходзіць да канца;

dobiegać północ — надыходзіць поўнач;

~ł sześćdziesiątki разм. яму было пад шэсцьдзесят;

3. далятаць; чуцца;

dobiegać hałas — далятае шум (галас)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)