«ВЕРТЫКА́ЛЬ»,

серыя савецкіх геафіз. аднаступеньчатых ракет на вадкім паліве. Выкарыстоўваліся для даследавання касм. прасторы па праграме «Інтэркосмас» з удзелам Балгарыі, Венгрыі, Германіі, Польшчы, Чэхаславакіі, Румыніі. У 1970—81 запушчаны «Вертыкаль-1» — «Вертыкаль-10».

У верхняй ч. ракеты размешчаны зонд з навук. апаратурай: атмасферны (для даследавання верхняй атмасферы і іанасферы; на Зямлю не вяртаецца) ці астрафіз. (для даследавання ультрафіялетавага, рэнтгенаўскага і інш. выпрамяненняў Сонца і іх паглынання ў атмасферы Зямлі, метэорных часціц і інш.; пасля завяршэння праграмы спускаецца на Зямлю).

т. 4, с. 107

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ана́ліз, -у, м.

1. Метад навуковага даследавання шляхам разгляду асобных састаўных частак чаго-н., уласцівасцей; проціл. сінтэз.

2. Усебаковы разбор, разгляд чаго-н.

А. новага рамана.

3. Вызначэнне саставу рэчыва.

А. крыві.

Хімічны а.

○

Аналіз матэматычны — адзін з раздзелаў вышэйшай матэматыкі.

|| прым. аналіты́чны, -ая, -ае.

А. розум (схільны да аналізу). А. метад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

індукцы́йны, ‑ая, ‑ае.

1. Заснаваны на індукцыі (у 1 знач.). Індукцыйны метад даследавання.

2. Які мае адносіны да індукцыі (у 2 знач.); выкліканы індукцыяй. Індукцыйны ток. Індукцыйная сувязь. Індукцыйная катушка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дазбіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Скончыць збіранне чаго‑н.; поўнасцю сабраць. Дазбіраць ягады.

2. і чаго. Сабраць тую колькасць чаго‑н., якой не хапала. Дазбіраць матэрыялу для даследавання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трал, ‑а, м.

1. Вялікая сетка для лоўлі рыбы з суднаў.

2. Гідраграфічная прылада для даследавання паверхні марскога дна, яго флоры і фауны.

3. Прыстасаванне для выяўлення і знішчэння мін.

[Англ. trawl.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

metoda

ж. метад;

metoda naukowa — навуковы метад;

metoda badania — метад даследавання (вывучэння)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

бронхагра́фія

(ад бронхі + -графія)

кантрастны метад даследавання бронхаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фістулагра́фія

(ад фістула + -графія)

метад рэнтгеналагічнага даследавання свішчоў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

саракаго́ддзе, ‑я, н.

1. Тэрмін, прамежак часу ў сорак гадоў. Параўнальна мала зроблена за мінулае саракагоддзе і ў галіне даследавання сістэмы словаўтварэння ў сучаснай беларускай мове. Суднік.

2. Гадавіна якой‑н. падзеі, здарэння, што адбыліся сорак гадоў таму назад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інду́кцыя, -і, ж. (спец.)

1. Спосаб разважання і метад даследавання ад прыватных фактаў да агульных вывадаў; проціл. дэдукцыя (кніжн.).

2. Узбуджэнне электрычнага току ў якім-н. правадніку пры руху яго ў магнітным полі або пры змяненні вакол яго магнітнага поля.

3. Узаемадзеянне працэсаў узбуджэння і тармажэння ў нервовай сістэме, пры якім узнікненне аднаго працэсу выклікае развіццё другога, процілеглага.

Закон узаемнай індукцыі нервовых працэсаў.

|| прым. індукцы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)