рабінзо́н

(англ. Robinson = імя героя рамана Д. Дэфо «Рабінзон Круза»)

пра чалавека, вымушанага жыць у бязлюдным месцы і самому здабываць сабе ўсё неабходнае для жыцця.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ДАЛІ́ЛА, Даліда,

у біблейскай міфалогіі філістымлянка, каханка стараж.-яўр. героя Самсона. Выведаўшы, што неадольная сіла Самсона ў яго валасах, усыпіла юнака, загадала астрыгчы яму валасы, а пасля выдала Самсона ворагам-філістымлянам. На міф пра Д. і Самсона напісаны карціны А.Мантэнья, А.Джэнтылескі, опера К.Сен-Санса і інш.

т. 6, с. 19

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

істо́тны, ‑ая, ‑ае.

Які складае сутнасць або датычыцца сутнасці чаго‑н.; значны, важны, асноўны. Істотны недахоп. Істотная розніца. Істотны ўклад у навуку. □ Кастрычніцкія дні 1917 года ў былой Расіі зрабілі вельмі істотную папраўку да гісторыі грамадства. Галавач. Мова героя — адзін з істотных сродкаў раскрыцця і выяўлення яго ўнутранага свету. Барсток.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

траге́дыя

(лац. tragoedia, ад гр. tragodia = казліны спеў)

1) драматычны твор, які паказвае вострыя жыццёвыя канфлікты, што звычайна вядуць да смерці героя;

2) перан. вялікая няшчасце.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

прасве́тласць, ‑і, ж.

1. Здольнасць ясна, правільна мысліць; часовая яснасць, выразнасць усведамлення. Чуткі ўлілі нейкую прасветласць у напружанае становішча ў мястэчку. Гартны. І ці давалі гэтыя гаворкі якую-небудзь прасветласць у думках? Чорны.

2. Разм. Уласцівасць прасветлага. Гора, нястача, няўпраўка як бы глядзяць на героя з кожнага кутка і шчыліны, адбіраючы ўсю прасветласць жыцця. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апафео́з, ‑у, м.

1. У Старажытнай Грэцыі і Рыме — абрад абагаўлення героя, імператара і інш.

2. Услаўленне, ушанаванне якой‑н. асобы, з’явы і пад. [Паэма П. Броўкі] «Хлеб» — гэта апафеоз мірнай працы сейбіта-хлебароба, паэтызацыя яго штодзённых спраў. Бярозкін.

3. Заключная частка спектакля, канцэрта з удзелам усіх выканаўцаў, у якой услаўляюцца народ, герой, выдатная гістарычная ці грамадская падзея.

[Грэч. apotheosis.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абры́с, ‑у, м.

Малюнак прадмета адной вонкавай рыскай; контур. Я помніць буду скал абрысы І вашу песню, кіпарысы! Пушча. Навакольныя прадметы набывалі ранейшыя, знаёмыя абрысы. Навуменка. // перан. Агульная характарыстыка, беглы агляд чаго‑н. У хадзе распрацоўкі трох тэм, якія ўзніклі яшчэ на зары творчасці, Танк намаляваў у агульных абрысах вобраз новага станоўчага героя. У. Калеснік.

[Ням. Abriss.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суджэ́нне, ‑я, н.

1. Выказванне, меркаванне аб чым‑н., погляд на што‑н. Своеасаблівае суджэнне аб імпульсах мастацкай творчасці ёсць і ў развагах лірычнага героя эцюда «Мадонна». Лойка.

2. У логіцы — думка, у якой змяшчаецца сцвярджэнне або адмаўленне чаго‑н. адносна прадмета або з’явы.

•••

Катэгарычнае суджэнне — безумоўнае суджэнне, у адрозненне ад умоўнага або раздзяляльнага.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

селадо́н

(фр. céladon, ад Celadon = імя героя рамана фр. пісьменніка 17 ст. д’Юрфэ «Астрэя»)

1) уст. аматар заляцацца да жанчын;

2) від фарфоравых вырабаў з шаравата-зеленаватым глазураваннем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фігаро́

(фр. Figaro = імя героя камедыі П. Бамаршэ «Севільскі цырульнік»)

1) перан. спрытны, дасціпны, вынаходлівы чалавек;

2) кароткая вольнага крою жаночая кофтачка, якую надзяваюць на сукенку або блузку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)