◎ Пахутрава́ць (войны) ’забіць’ (браг., Мат. Гом.). З ⁺/ш- футраваць — зрабіць футрыну; апошняе з польск. futryna < futro < ням. Futter ’кажух’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
захо́пніцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да захопу, звязаны з імкненнем гвалтоўна авалодаць чым‑н. Захопніцкія войны. Захопніцкая палітыка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падпа́льшчык м., прям., перен. поджига́тель;
~кі вайны́ — поджига́тели войны́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рэфарма́цкі, ‑ая, ‑ае.
1. Гіст. Які мае адносіны да рэфармацыі. Рэфармацкія ідэі. Рэфармацкія войны.
2. Пратэстанцкі. Рэфармацкая вера. Рэфармацкая царква.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пацыфі́зм, ‑у, м.
Антываенны рух, звязаны з буржуазна-ліберальнай ідэалогіяй, прыхільнікі якога адмаўляюць усякія войны, як захопніцкія, так і вызваленчыя, рэвалюцыйныя.
[Ад лац. pacificus — міратворчы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вайна́, ‑ы; мн. войны, ‑аў; ж.
1. Адкрытая ўзброеная барацьба паміж дзяржавамі, народамі, плямёнамі або грамадскімі класамі. Першая сусветная вайна. Вялікая Айчынная вайна. Вызваленчыя войны. □ Руская рэвалюцыя аб’явіла Еўропе аб адкрытай вайне рускага народа з царызмам. Ленін.
2. перан. Стан варожасці; барацьба з кім‑, чым‑н. Эканамічная вайна. Аб’явіць вайну бракаробам.
•••
Акопная вайна — пазіцыйная вайна.
Грамадзянская вайна — узброеная класавая барацьба ўнутры дзяржавы.
Каланіяльныя войны — войны, якія вядуцца імперыялістычнымі дзяржавамі з мэтай заваявання калоній або захавання свайго панавання над імі.
Прэвентыўная вайна — вайна, якая мае мэтай папярэдзіць або прадухіліць напад праціўніка.
Рэйкавая вайна — адзін з відаў партызанскай барацьбы з ворагам у гады Вялікай Айчыннай вайны, які праяўляўся ў татэмістычным разбурэнні чыгуначных пуцей у тыле ворага.
Халодная вайна — варожа-агрэсіўная палітыка імперыялістычных дзяржаў у адносінах: да СССР і іншых сацыялістычных краін ва ўмовах афіцыйнага міру.
Бог вайны гл. бог.
Развязаць вайну гл. развязаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вандэ́я ’контррэвалюцыйныя выступленні’ (КТС). Ад вандэйскія войны — «ваенныя дзеянні, якія вялі ўрады Францыі перыяду буржуазнай рэвалюцыі канца XVIII ст. супраць контррэвалюцыйных раялісцкіх мецяжоў у паўн.-зах. правінцыях Францыі. Назва ад гал. цэнтра контррэвалюцыі — дэпартамента Вандэі» (БелСЭ, 2, 590).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Remembrance Day [rɪˌmembrənsˈdeɪ] n. (таксама Remembrance Sunday) дзень па́мяці загі́нуўшых у Пе́ршую і Другу́ю сусве́тныя во́йны (адзначаецца ў найбліжэйшую да 11 лістапада нядзелю ў Вялікабрытаніі і некаторых іншых краінах)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
пацыфі́зм
(фр. pacifisme, ад лац. pacificus = прымірэнчы)
палітычная плынь і светапогляд, якія асуджаюць любыя войны.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
паканча́цца, ‑аецца; зак.
Разм.
1. Кончыцца, завяршыцца — пра ўсё, многае. [Тоня] глядзеў у цёмную страху і думаў пра сябе і людзей. Паканчаліся войны, прайшлі рэвалюцыі, людзі паварочаліся з франтоў. Чорны.
2. Паўміраць — пра ўсіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)