пераско́чыць, -чу, -чыш, -чыць; зак.
1. што і цераз што. Зрабіўшы скачок, апынуцца на іншым баку ад чаго-н.
П. канаву.
П. цераз плот.
2. Перамясціцца скачком (скачкамі) на іншае месца.
П. ад акна да дзвярэй.
3. перан., на што. Перайсці ад аднаго прадмета гутаркі да другога, не захоўваючы паслядоўнасці (разм.).
П. на іншую тэму.
|| незак. пераска́кваць, -аю, -аеш, -ае і пераско́кваць, -аю, -аеш, -ае.
|| аднакр. пераско́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
гу́льбішча, ‑а, н.
1. Разм. Гулянка, гулянне. Падыходзілі старыя, глядзелі на гульбішча і скокі, а самі гаварылі стала і сур’ёзна аб вясне і аб ураджаі. Каваль.
2. Уст. Месца народнага гуляння. А наводдаль, у баку ад публічнага гульбішча, віднеліся купальні. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інтэрве́нцыя, ‑і, ж.
Умяшанне, звычайна ўзброенае, адной дзяржавы ва ўнутраныя справы другой дзяржавы. Замежная ваенная інтэрвенцыя. Прамая інтэрвенцыя. □ Гісторыя грамадзянскай вайны, гісторыя шмат якіх інтэрвенцый супроць Краіны Саветаў даводзіць .. [Нявіднаму], што перамога будзе на баку бальшавікоў і на гэты раз. Колас.
[Лац. interventio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кі́вер, ‑а, м.
Цвёрды высокі галаўны ўбор без палёў, які насілі ў еўрапейскіх арміях у 18–19 стст. [Юрага] быў апрануты ў сіні шынель з бліскучымі эпалетамі, на галаве ківер з султанам, шабля пры баку і звонкія шпоры на абцасах. С. Александровіч.
[Польск. kiwior.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́лікі, ‑аў; адз. коліка, ‑і, ДМ ‑ліцы, ж.
Рэзкі, востры боль, рэзь у жываце або ў баку. Ні колікаў, ні прыступаў — мінулася бяда, Дапамагла гаючая вада! Валасевіч. Паступова вострая коліка ў палене цішэла, змяншалася і неўзабаве зусім праходзіла. Ставер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лужо́к, ‑жка, м.
1. Памянш. да луг 1. А воддаль на лужку свяцілася рачулка. Бядуля.
2. Абл. Невялікі натуральны вадаём; азярцо. Помнілася мне з малых год, што недзе ў гэтым баку павінен быць велікаваты і глыбокі лужок, нібы азярцо. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перае́мнік, ‑а, м.
Прадаўжальнік чыёй‑н. дзейнасці, якіх‑н. традыцый і пад. Марксізм узнік не ў баку ад прамой дарогі развіцця навукі, а з’явіўся законным пераемнікам і прадаўжальнікам усіх яе лепшых дасягненняў. «Звязда». // Той, хто заняў месца, пасаду свайго папярэдніка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уквэ́цацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Умазацца, упэцкацца ў што‑н. Нарэшце дапаўзлі мы да хмызняку, што быў на нямецкім баку. Там падняліся ды троху абтрэсліся. .. Праўду сказаць, уквэцаліся мы як след, але ж такім часам не пра тое думаецца. Шарахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
barykada
barykad|a
ж. барыкада;
stać po drugiej stronie ~y — знаходзіцца на іншым баку барыкад
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
бру́ствер, ‑а, м.
Земляны насып, вал на знадворным баку акопа, траншэі, прызначаны для аховы байцоў і гармат ад варожага агню. На брустверы акопа, у траншэях раслі маладыя бярозкі і асіны. Шамякін. Не паспеў Мігун азірнуцца, як ужо на брустверы апынулася першае аддзяленне. Алешка.
[Ням. Brustwehr.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)