ларынгі́т

(ад гр. larynks, -ngos = гартань)

запаленне слізістай абалонкі гартані.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

цысты́т

(ад гр. kystis = пузыр)

запаленне слізістай абалонкі мачавога пузыра.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эзафагі́т

(ад гр. oisophagos = стрававод)

мед. запаленне слізістай абалонкі стрававода.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

энтэры́т

(ад гр. enteron = кішка)

запаленне слізістай абалонкі тонкіх кішак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гастры́т

(н.-лац. gastritis, ад гр. gaster, -tros = страўнік)

запаленне слізістай абалонкі страўніка (напр. востры г., хранічны г.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

практы́т

(ад гр. proktos = задні праход)

запаленне слізістай абалонкі прамой кішкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пратапла́ст

(ад прата- + -пласт)

змесціва расліннай клеткі без цэлюлозна-пекцінавай абалонкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сінусі́т

(ад лац. sinus = пазуха)

запаленне слізістай абалонкі прыдаткавых пазух носа.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

стаматы́т

(ад гр. stoma, -atos = рот)

запаленне слізістай абалонкі поласці рота.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГЕАГРАФІ́ЧНАЯ АБАЛО́НКА,

ландшафтная абалонка, цэласная абалонка Зямлі, якая ахоплівае верхнюю ч. літасферы, ніжнія слаі атмасферы, біясферу і гідрасферу; адна са сфер Зямлі (гл. Геасфера). Тэрмін прапанаваў сав. географ А.А.Грыгор’еў (1932). Часткі геаграфічнай абалонкі знаходзяцца ў цесным узаемадзеянні, пранікаюць адна ў адну і ўтвараюць адзіную сістэму, для якой характэрна самаразвіццё і адносная раўнавага. Таўшчыня геаграфічнай абалонкі каля 40 км. Адрозніваецца ад інш. частак планеты наяўнасцю жыцця, рэчыва ў трох станах (цвёрдым, вадкім і газападобным), найб. разнастайнасцю відаў і багаццем свабоднай энергіі. У геаграфічнай абалонцы працякаюць экзагенныя і эндагенныя працэсы. Экзагенныя ўтвараюцца ў першую чаргу пад уздзеяннем сонечнай энергіі, нераўнамернае размеркаванне якой на паверхні Зямлі выклікае дыферэнцыяцыю прыродных умоў і ўтварэнне геагр. паясоў, прыродных зон. Для геаграфічнай абалонкі характэрна і рэгіянальная дыферэнцыяцыя, выкліканая формай Зямлі, рознай вышынёй паверхні Зямлі, аддаленасцю ад акіянаў і інш. Эндагенныя працэсы абумоўлены ўнутр. цяплом Зямлі, вулканічнымі, тэктанічнымі і інш. сіламі. З імі звязана ўтварэнне кантынентаў, акіянаў, гор і інш. Заканамернасці геаграфічнай абалонкі: цыклічнасць (рытмічнасць) працякання прыродных працэсаў; кругавароты рэчываў — цыркуляцыя атмасферы, марскія цячэнні, кругаварот вады, біял. кругаварот і інш.; шыротная занальнасць і вышынная пояснасць ландшафтаў. У сувязі з ростам уздзеяння вытв. дзейнасці чалавека на прыроду ў складзе геаграфічнай абалонкі з 1970-х г. пачалі вылучаць сацыясферу і тэхнасферу. Паводле тэорыі В.І.Вярнадскага, у выніку разумнага ўздзеяння чалавека на геаграфічную абалонку яна можа перайсці ў вышэйшую стадыю свайго развіцця — наасферу. Геаграфічную абалонку вывучаюць фізічная геаграфія і землязнаўства.

В.С.Аношка.

т. 5, с. 110

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)