Verbum

ска́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

1. Вельмі цвёрды камень для выкрэсвання агню; крэмень.

2. Тлушчавая кропля на зваранай страве (разм.).

Крупеня тлустая, аж скалкі плаваюць.

|| памянш. ска́лачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 2 знач.).

|| прым. ска́лачны, -ая, -ае.

закліна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго (што). Настойліва прасіць, маліць аб чым-н.

З. памяццю бацькоў.

2. каго-што. У прымхлівых людзей: падпарадкоўваць сабе сілай магічных слоў, малітваў.

З. змей.

З. скарб.

|| наз. закліна́нне, -я, н. (да 2 знач.).

|| прым. закліна́льны, -ая, -ае (да 2 знач.).

зара́д, -а і -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. -а. Выбуховае рэчыва, якое змяшчаецца ў пэўнай колькасці ў снарадзе, патроне.

2. -у. Колькасць электрычнасці ў якім-н. целе.

Дадатны з.

З. энергіі (перан.).

|| прым. зара́дны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Зарадная скрынка (павозка для снарадаў).

збіра́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Чалавек, які займаецца збіраннем чаго-н. (якіх-н. рэдкасцей, твораў народнай творчасці і пад.).

З. фальклору.

2. Ёмішча, у якім збіраецца якая-н. вадкасць (спец.).

З. вады.

|| ж. збіра́льніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 1 знач.).

|| прым. збіра́льніцкі, -ая, -ае.

зло́дзей, -я, мн. зладзе́і і (з ліч. 2, 3 і 4) зло́дзеі, зладзе́яў, м.

1. Той, хто крадзе, займаецца крадзяжом.

Злавіць злодзея.

2. Ужыв. як лаянкавае слова (разм.).

Што ж ты, з., тут натварыў!

|| ж. зладзе́йка, -і, ДМ -йцы, мн. -і, -дзе́ек.

|| прым. зладзе́йскі, -ая, -ае.

зубр, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Дзікі лясны бык сямейства пустарогіх.

2. Пра коснага, кансерватыўна настроенага чалавека.

3. Пра буйнога спецыяліста, уплывовую асобу (разм., жарт.).

Што гавораць пра гэта зубры навукі?

|| прым. зубро́вы, -ая, -ае (да 1 знач.) і зубры́ны, -ая, -ае (да 1 знач.).

іканагра́фія, -і, ж. (спец.).

1. Вывучэнне, апісанне вобразаў якіх-н. асоб або сюжэтаў у творах жывапісу або скульптуры.

І.

Якуба Коласа.

2. зб. Сукупнасць такіх мастацкіх адлюстраванняў.

3. Сукупнасць правіл, якіх павінен прытрымлівацца мастак пры адлюстраванні рэлігійных або міфалагічных сюжэтаў і асоб.

|| прым. іканаграфі́чны, -ая, -ае.

абло́мак, -мка, мн. -мкі, -мкаў, м.

1. Абламаны, адбіты кавалак чаго-н.

А. граніту.

А. цаглянай сцяны.

2. перан. Тое, што засталося з ранейшых часоў, мінулага перыяду.

Абломкі старога свету.

|| прым. абло́мачны, -ая, -ае (спец.).

Абломачныя горныя пароды (пароды, якія складаюцца з абломкаў больш старажытных горных парод).

або́з, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Некалькі фурманак, падвод з людзьмі або грузам, якія едуць адна за другой.

Абозы з раненымі.

А. з фуражом.

2. Сукупнасць транспартных сродкаў спецыяльнага прызначэння.

Пажарны а.

◊

Плесціся ў абозе (разм.) — цягнуцца ў хвасце, адставаць ад усіх.

|| прым. або́зны, -ая, -ае.

абру́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Вузкі драўляны ці металічны вобад, які набіваецца на бочку, кадушку і пад. для змацавання клёпак.

2. Сагнутая ў кольца пласціна (або стрыжань, прут і пад.).

Гімнастычны а.

3. Упрыгожанне, якое надзяецца на галаву.

Залаты а.

|| прым. абру́чны, -ая, -ае.