апазі́цыя, -і, ж.

1. Супрацьдзеянне, супраціўленне (кніжн.).

Быць у апазіцыі каму-, чаму-н. (будучы нязгодным з чыімі-н. поглядамі і дзеяннямі, супрацьдзейнічаць ім).

2. Група людзей унутры якога-н. грамадства, арганізацыі, партыі і пад., якая вядзе палітыку супрацьдзеяння, супраціўлення большасці.

Парламенцкая а.

|| прым. апазіцы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аперэ́та, -ы, ДМэ́це, мн. -ы, -рэ́т, ж.

1. Музычны камедыйны твор, у якім спевы чаргуюцца з размовай і танцамі.

2. Пастаноўка такога твора на сцэне.

Іграць у аперэце.

3. Тэатр, у якім ставяцца музычна-вакальныя творы камедыйнага характару.

|| прым. аперэ́тачны, -ая, -ае.

А. акцёр.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аса́дак, -дку, м.

1. Дробныя цвёрдыя часцінкі, якія знаходзяцца ў вадкасці і пасля адстойвання асядаюць на дно і сценкі пасудзіны.

А. у растворы.

2. перан. Цяжкае пачуццё, якое застаецца пасля непрыемнай размовы, падзеі і г.д.

Непрыемны а. на душы.

|| прым. аса́дкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

атэста́т, -а, Ма́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Афіцыйны дакумент аб заканчэнні сярэдняй навучальнай установы, які пацвярджае ўзровень адукацыі.

А. сталасці.

2. Афіцыйны дакумент аб прысваенні вучонага звання.

А. прафесара.

3. Дакумент на права атрымання ваеннаслужачым грашовага, харчовага і інш. забеспячэння.

|| прым. атэста́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ачко́, -а́, мн. -і́, -о́ў, н.

1. Значок на ігральнай карце або косці, які абазначае яе вартасць і значэнне ў гульні.

2. Адзінка падліку выйгрышаў у спаборніцтвах, у спартыўных гульнях.

Набраць большую колькасць ачкоў.

3. Від азартнай карцёжнай гульні.

Гуляць у а.

|| прым. ачко́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

база́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

Месца для гандлю, а таксама гандаль прадуктамі і іншымі таварамі шырокага ўжытку на такім месцы.

Кніжны б.

Апусцеў б.

Адкрыць б. (перан.: распачаць крык, шум; разм.).

Птушыны базар — месца на марскім узбярэжжы, дзе гняздзяцца птушкі.

|| прым. база́рны, -ая, -ае.

Б. дзень.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бала́нс¹, -у, м.

1. Раўнавага, ураўнаважванне.

Пачуццё балансу.

2. Падрахунак расходу і прыходу, вынікі фінансавай дзейнасці прадпрыемства, арганізацыі, а таксама ведамасць з такім падрахункам.

Квартальны б.

3. Суадносіны ўзаемна звязаных паказчыкаў якой-н. дзейнасці, працэсу.

Б. народнай гаспадаркі.

|| прым. бала́нсавы, -ая, -ае (у 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бала́нс², -а і -у, м. (спец.).

1. -у, зб. Ачышчаныя ад кары бярвёны аднолькавай даўжыні, якія ідуць на выраб цэлюлозы.

Адвезці б. на ваганетцы ў цэх.

2. -а. На чыгунцы — перакідная прылада для перацягвання рэек.

Перакінуць б.

|| прым. бала́нсавы, -ая, -ае (у 1 знач.).

Балансавая драўніна.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бро́нза, -ы, ж.

1. Сплаў медзі з волавам, свінцом і іншымі металамі.

2. зб. Мастацкія вырабы з такога сплаву.

Выстаўка бронзы.

3. Пра медаль, атрыманы ў спартыўных спаборніцтвах за трэцяе месца (разм.).

Атрымаць бронзу на спаборніцтвах.

|| прым. бро́нзавы, -ая, -ае.

Б. медаль.

Б. загар (цьмяна-залацісты).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раслі́на, -ы, мн. -ы, -лі́н, ж.

Арганізм, які звычайна развіваецца ў нерухомым становішчы, атрымлівае пажыўныя рэчывы з глебы і паветра; адна з найбольш пашыраных форм існавання жывой матэрыі.

Вывучаць расліны.

|| памянш.-ласк. раслі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

|| прым. раслі́нны, -ая, -ае.

Р. свет.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)