Сухаве́ршнік ’дзяцел’ (Мат. Гом.). Відаць, ад сухаве́рх ’дрэва з засохлым верхам’, сухаве́рхі ’які мае сухі верх (пра дрэва)’ (Сл. ПЗБ), што да сухі і верх ’верхавіна’. Параўн. іншую назву сухарык, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
І́лка ’лапта, дзіцячая гульня з мячом’, ’палка, якой б’юць мяч у гульні ў лапту’ (Бяльк.; Рам., 8, 576). Ад іліць (гл.) з суф. ‑к‑а, які характарызуе прадмет паводле яго прызначэння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зме́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да змены (у 2, 3 знач.); звязаны з работай па зменах. Зменны інжынер. Зменнае заданне. Зменныя брыгады.
2. Які можна змяніць; які перыядычна замяняецца. Зменнае кола. Зменныя лушчыльныя дыскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
геаме́трыя, ‑і, ж.
Раздзел матэматыкі, які вывучае формы цел і ўласцівасці прасторавых велічынь.
•••
Аналітычная геаметрыя — раздзел геаметрыі, які праводзіць геаметрычныя даследаванні метадамі алгебры і аналізу.
Начартальная геаметрыя — раздзел геаметрыі, які вывучае адлюстраванне прасторавых цел на плоскасці.
[Ад грэч. gē — зямля і metréō — вымяраю.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гужавы́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да гужа. Гужавая пятля.
2. Які выконваецца жывой цяглавай сілай на калёсах або санях. Гужавыя перавозкі. Гужавая павіннасць. // Які складаецца з калёс, саней і жывой цяглавай сілы. Гужавы транспарт.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надво́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Які знаходзіцца над вадою, вышэй паверхні вады; проціл. надводны. Надводная частка карабля.
2. Які плавае па вадзе. Надводны флот. // Які мае адносіны да плавання па паверхні вады (пра падводныя лодкі). Надводная скорасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пятнаццацігадо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які працягваецца пятнаццаць гадоў. Пятнаццацігадовы тэрмін.
2. Які мае пятнаццаць гадоў. Пятнаццацігадовым хлопцам я прайшоў тую першую прасеку з канца ў канец. Пальчэўскі.
3. Які мае адносіны да пятнаццацігоддзя (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вадзяні́сты, ‑ая, ‑ае.
1. Які ўтрымлівае многа лішняй вады, вільгаці. Вадзяністая бульба. Вадзяністыя ягады. // Які звадзянеў; які ператварыўся ў ваду. Вадзяністае чарніла. □ Будзе вясна. Хоць адвячорак у пушчы яшчэ ўсё як быццам зімовы. З рэшткамі хлюпкага, вадзяністага снегу. Брыль. // Які стаў рэдкім, падобным на ваду. Вадзяністы клей.
2. Бясколерны, бялёсы. Вадзяністыя вочы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здабы́тчык, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Той, хто займаецца здабычай чаго-н.
З. нафты.
2. Чалавек, які здабывае сродкі на жыццё (разм.).
|| ж. здабы́тчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.
|| прым. здабы́тчыцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
значкі́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.
Чалавек, які мае значок як сведчанне пра кваліфікацыю, выкананне якіх-н. нарматываў.
|| ж. значкі́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.
|| прым. значкі́сцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)