Verbum

прыме́раць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

Надзець (адзенне, абутак) для вызначэння адпаведнасці мерцы, прыгоднасці па памеры.

П. сукенку.

|| незак. прыме́рваць, -аю, -аеш, -ае і прымяра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прыме́рка, -і, ДМ -рцы, ж. і прыме́рванне, -я, н.

пульт, -а, М -льце, мн. -ы, -аў, м.

1. Падстаўка для нот у выглядзе нахіленай рамы на высокай ножцы.

Дырыжорскі п.

2. Пункт, адкуль адбываецца аўтаматычнае кіраванне чым-н.

Дыспетчарскі п. П. электрастанцыі.

|| прым. пу́льтавы, -ая, -ае (да 2 знач.).

радыя́цыя, -і, ж.

1. Выпрамяненне электрамагнітных хваль.

Р. зямлі.

2. Радыеактыўнае выпрамяненне, небяспечнае ў вялікіх дозах для ўсяго жывога.

Сонечная р.

Доза радыяцыі.

3. Праменепадобнае распаўсюджанне чаго-н. ад якога-н. цэнтра.

Р. болю.

|| прым. радыяцы́йны, -ая, -ае.

Радыяцыйная засцярога.

раке́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

Спартыўны снарад у выглядзе зацягнутага сеткай авальнага абруча з дзяржаннем або лапаткі з ручкай для гульні ў тэніс, бадмінтон, пінг-понг.

Тэнісная р.

Першая р. (перан.: лепшы ігрок).

|| прым. раке́тачны, -ая, -ае.

слуга́, -і́, ДМ слузе́, мн. слу́гі і (з ліч. 2, 3, 4) слугі́, слуг, м.

1. Работнік у доме для асабістых паслуг, прыслужвання (уст.).

Панскія слугі.

2. перан. Чалавек, які прысвяціў сябе цалкам служэнню каму-, чаму-н.

С. народа.

спіча́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Верхняя завостраная частка чаго-н.

С. яліны.

2. Вузкая высокая надбудова пірамідальнай або канічнай формы на будынку; шпіль.

С. касцёла.

3. Плоскае выгнутае шыла для пляцення лапцей.

Дзед спрытна трымаў с. у руцэ.

стая́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Вертыкальны брус, які служыць апорай для чаго-н., вертыкальная труба і пад.

2. У будынках: цагляны слуп з комінам ад столі да страхі.

|| памянш. стаячо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м.

|| прым. стаяко́вы, -ая, -ае.

страхо́ўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -хо́вак, ж.

1. гл. страхаваць.

2. Грашовая кампенсацыя, што выплачваецца страхавой установай страхавальніку.

Атрымаць страхоўку.

3. Страхавы ўзнос (разм.).

Заплаціць страхоўку.

4. Гарантыя ад чаго-н. непрыемнага, непажаданага.

Зрабіць што-н. для страхоўкі.

схала́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

1. Сярэдневяковая філасофія, якая стварыла сістэму штучных, чыста фармальных, лагічных аргументаў для тэарэтычнага абгрунтавання дагматаў царквы.

2. Фармальныя веды, адарваныя ад жыцця, якія грунтуюцца на адцягненых разважаннях, што не правяраюцца вопытам.

|| прым. схаласты́чны, -ая, -ае.

сядзя́чы, -ая, -ае.

1. Такі, які сядзіць.

Убачыць сядзячага зайца.

2. Такі, які бывае, калі сядзяць.

Заснуць у сядзячай позе.

3. Звязаны са знаходжаннем на адным месцы; маларухомы.

Сядзячая работа.

4. Прызначаны для сядзення (разм.).

У аўтобусе 40 сядзячых месц.