Verbum

напярэ́ймы, прысл. і прыназ. (разм.).

1. прысл. 3 мэтай перахапіць каго-, што-н., рухаючыся яму насустрач; наперарэз.

Бегчы н.

2. прыназ. з Д. Ужыв. для ўказання на асобу або прадмет, якім імкнуцца зайсці наперад, каб перахапіць іх.

Бегчы н. ўцекачу.

наўскася́к, прысл. і прыназ.

1. прысл. У бок ад прамога напрамку, па дыяганалі; коса.

Прыбіць дошку н.

2. прыназ. з Р. Ужыв. для ўказання на прадмет, пад вуглом да якога што-н. размяшчаецца або рухаецца.

Н. стала лягла квяцістая сурвэтка.

няхва́тка, -і, ДМ -тцы, ж.

1. каго-чаго. Адсутнасць каго-, чаго-н. у неабходнай колькасці; недахоп чаго-н.

Н. часу.

Н. спецыялістаў.

2. чаго і ў чым. Адсутнасць дастатковых сродкаў для існавання; нястача.

Яны не ведаюць няхваткі ў прадуктах харчавання.

о, выкл.

1. Выражае пачуццё здзіўлення, захаплення, абурэння і пад.

О, якая ў вас прасторная кватэра!

О, якія тут чароўныя мясціны!

О, як гэта ўсё мне надакучыла.

2. Ужыв. для ўзмацнення экспрэсіўнасці выказвання.

О, як хочацца ўсё гэта хутчэй забыць!

павеліча́льны, -ая, -ае.

1. Які служыць для павелічэння таго, што разглядаецца.

Павелічальнае шкло.

2. У граматыцы: звязаны з утварэннем назоўнікаў і прыметнікаў, якія абазначаюць большы памер прадмета ці большую ступень якасці, а таксама эмацыянальныя адносіны (напр.: дамішча, велічэзны). Павелічальныя суфіксы.

падпе́рці, падапру́, падапрэ́ш, падапрэ́; падапро́м, падапраце́, падапру́ць; падпёр, -пе́рла; падапры́; -пёрты; зак.

1. чым, што. Паставіць падпорку для падтрымкі чаго-н., падтрымаць чым-н.

2. асаб. і безас. Пра наступленне крайняй неабходнасці (разм.).

Такая нявыкрутка падперла.

|| незак. падпіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

панако́лваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. чаго. Накалоць многа чаго-н.

П. дроў.

2. што. Пракалоць у многіх месцах.

П. слівы для варэння.

3. каго-што. Насадзіць на што-н. вострае ўсё, многае, або ўсіх, многіх.

П. матылёў на шпількі.

парні́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Род цяпліцы ў выглядзе нізкіх градак, пакрытых зашклёнымі рамамі або празрыстай плёнкай, для вырошчвання расады, ранняй агародніны і пад.

|| прым. парніко́вы, -ая, -ае.

○

Парніковы эфект (спец.) — павышэнне сярэднегадавой тэмпературы з-за забруджання атмасферы чалавекам.

гнаі́ць, гнаю́, гно́іш, гно́іць; незак., каго-што.

1. Прыводзіць у стан гніення.

Г. дабро.

2. перан. Доўгі час трымаць каго-н. у невыносна цяжкіх умовах для жыцця.

Г. у турме.

|| зак. згнаі́ць, згнаю́, згно́іш, згно́іць; згно́ены.

|| наз. гнае́нне, -я, н.

дубль, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Паўторная здымка эпізоду ў фільме.

Зняць тры дублі.

2. У спорце: другая, дубліруючая каманда спартыўнага калектыву, якая служыць рэзервам для асноўнага саставу (разм.).

Д. выйграў з лікам 3:1.

|| прым. ду́блевы, -ая, -ае.