Verbum

дзетвара́, -ы́, ж., зб. (разм.).

Малыя дзеці.

Двор поўніўся галасамі дзетвары.

дзетдо́м, -а, мн. -дамы́, -дамо́ў, м. (разм.).

Дзіцячы дом, выхаваўчая ўстанова для дзяцей, якія засталіся без бацькоўскай апекі.

|| прым. дзетдо́маўскі, -ая, -ае.

Дзетдомаўскае дзіця.

дзетдо́мавец, -маўца, мн. -маўцы, -маўцаў, м. (разм.).

Выхаванец дзіцячага дома.

|| ж. дзетдо́маўка, -і, ДМ -маўцы, мн. -і, -мавак.

дзетса́д, -а, мн. -ы́, -о́ў, м. (разм.).

Дзіцячы сад, выхаваўчая ўстанова для дзяцей дашкольнага ўзросту.

|| прым. дзетса́даўскі, -ая, -ае.

дзе́ўка, -і, ДМ дзе́ўцы, мн. -і, дзе́вак, ж. (разм.).

Паўналетняя незамужняя жанчына.

Дзеўкі спявалі купальскія песні.

дзеўчаня́ і дзеўчанё, -ня́ці, мн. -ня́ты, -ня́т, н.

Маленькая дзяўчына.

дзе́ці, дзяце́й, дзе́цям, дзе́цьмі і дзяцьмі́, (аб) дзе́цях.

1. мн. да дзіця.

2. Маладое пакаленне, бліжэйшыя патомкі.

Бацькі і дзеці.

Гушча дзяцей не разганяе (прыказка).

|| памянш.-ласк. дзе́ткі, -так і дзе́тачкі, -чак.

|| прым. дзіця́чы, -ая, -ае.

Д. тэатр.

Д. дом.

дзе́цца, дзе́нуся, дзе́нешся, дзе́нецца; дзе́нься; зак. (разм.).

1. Знікнуць, прапасці.

Куды ён дзеўся? Нікуды ён не дзенецца.

2. Знайсці сабе месца, прытулак.

У незнаёмым горадзе не ведаеш, куды д. нанач.

|| незак. дзява́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Куды ж мне д.? Кудысьці кнігі з паліцы дзяваюцца.

дзець, дзе́ну, дзе́неш, дзе́не; дзень; зак. (разм.).

1. Палажыць куды-н. так, што цяжка знайсці.

Куды ты дзеў ключ? Дзе ж я дзену гэтую кнігу?

2. Знайсці для каго-н. месца, прытулак.

Кацянят трэба некуды д.

◊

(Не ведаць) куды вочы дзець (разм.) — пра адчуванне сораму.

(Не ведаць) куды рукі дзець (разм.) — пра адчуванне няёмкасці, разгубленасці.

|| незак. дзява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

дзе́ючы, -ая, -ае.

Які дзейнічае, функцыянуе.

Дзеючыя асобы ў п’есе.

Д. вулкан.