захава́ць сов.

1. в разн. знач. сохрани́ть, сбере́чь;

гэ́ты дакуме́нт ва́рта з.э́тот докуме́нт сле́дует сохрани́ть;

наро́д ~ва́ў шмат пада́нняў — наро́д сохрани́л (сберёг) мно́го преда́ний;

з. па́мяць пра загі́нуўшых геро́яў — сохрани́ть па́мять о поги́бших геро́ях;

з. пра́ва на што-не́будзь — сохрани́ть пра́во на что́-л.;

з. та́йну — сохрани́ть (сбере́чь) та́йну;

з. вастрыню́ пачу́ццяў — сохрани́ть остроту́ чувств;

з. ве́ру ў чалаве́ка — сохрани́ть ве́ру в челове́ка;

з. праду́кты — сбере́чь проду́кты;

з. сі́лы (здаро́ўе) — сбере́чь (сохрани́ть) си́лы (здоро́вье);

бу́льбу мо́жна з. у скле́пе — карто́фель мо́жно сохрани́ть в по́гребе;

2. (спрятать так, что трудно найти) запря́тать; упря́тать;

кні́гу так ~ва́ў, што не мо́жа знайсці́ — кни́гу так упря́тал (запря́тал), что не мо́жет найти́;

3. (порядок, закон) соблюсти́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

Stmme

f -, -n

1) го́лас

mit schlicher ~ — дзелавы́м то́нам

2) муз. го́лас

die rste ~ — пе́ршы го́лас, пры́ма

3) перан. го́лас (сумлення і г.д.)

4) го́лас (думка)

es gibt ~en, die sgen… — раздарцца галасы́ аб тым, што…

5) го́лас, пра́ва го́ласу

sine ~ bgeben* — адда́ць свой го́лас

sich der ~ enthlten* — устрыма́цца (пры галасаванні)

auf dene ~ kommt es an — твой го́лас выраша́е ўсё; усё зале́жыць ад твайго́ го́ласу

◊ die ~ ines Prdigers in der Wüste — ма́рны ля́мант у пусты́ні

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Wahl

f -, -en

1) вы́бар

nach ~ — на вы́бар, паво́дле вы́бару

die ~ trffen* — зрабі́ць вы́бар

j-m die ~ (frei) lssen* — прадста́віць каму́-н. пра́ва вы́бару

◊ wer die ~ hat, hat die Qual — ≅ каму́ выбіра́ць, таму́ і галаву́ лама́ць

2) часцей pl вы́бары, выбра́нне

die ~en usschreiben* — назна́чыць вы́бары

die ~en bhalten* — праве́сці вы́бары

j-n zur ~ vrschlgen* — вы́ставіць [вы́лучыць] чыю́-н. кандыдату́ру на вы́барах

zur ~ ghen* — ісці́ на вы́бары

3) гату́нак, я́касць

Wren rster [zwiter] ~ — тава́ры пе́ршага [друго́га] гату́нку

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

оста́вить сов.

1. в разн. знач. пакі́нуць;

оста́вить дете́й до́ма пакі́нуць дзяце́й до́ма;

оста́вить чемода́н в ваго́не пакі́нуць чамада́н у ваго́не;

оста́вить за собо́й пра́во пакі́нуць за сабо́й пра́ва;

оста́вить госте́й ночева́ть пакі́нуць гасце́й начава́ць;

си́лы оста́вили меня́ сі́лы пакі́нулі мяне́;

оста́вить заявле́ние без отве́та пакі́нуць зая́ву без адка́зу;

оста́вить ученика́ на второ́й год пакі́нуць ву́чня на другі́ год;

оста́вить вопро́с откры́тым пакі́нуць пыта́нне адкры́тым;

2. (прекратить) кі́нуць;

оста́вьте э́тот разгово́р! кі́ньце гэ́ту размо́ву!;

3. (перестать трогать) не чапа́ць;

оста́вьте меня́! не чапа́йце мяне́!;

оста́вь(те)! кі́нь(це)!;

оста́вить в дурака́х пакі́нуць у ду́рнях;

оста́вить с но́сом пакі́нуць з но́сам;

ка́мня на ка́мне не оста́вить ка́меня на ка́мені не пакі́нуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

voice1 [vɔɪs] n.

1. го́лас; здо́льнасць да спе́ваў;

speak in a low voice гавары́ць ці́хім го́ласам;

the tone of voice тон го́ласу;

raise one’s voice павыша́ць го́лас;

lower/drop one’s voice паніжа́ць го́лас;

Keep your voice down! Гавары цішэй!

She is in good voice. Яна добра спявае.

2. гук;

the voices of the night начны́я гу́кі, галасы́ но́чы;

the voice of cuckoos кукава́нне;

the voice of the stream журча́нне ручайка́;

at the top of one’s voice на ўве́сь го́лас

3. го́лас, меркава́нне; выка́званне;

have a voice (in) мець пра́ва вы́казаць сваю́ ду́мку;

add/lend one’s voice выка́зваць падтры́мку;

raise one’s voice against smth. выка́звацца су́праць чаго́-н.

4. выражэ́нне ўну́транага пачуцця́;

an inner voice уну́траны го́лас;

the voice of conscience/reason го́лас сумле́ння/ро́зуму

5. ling. стан;

the active/passive voice незале́жны/зале́жны стан

the voice of Nature по́кліч прыро́ды;

with one voice аднагало́сна;

give voice to smth. : They gave voice to their discontent. Яны выказалі сваю нязгоду

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

спра́віць, спраўлю, справіш, справіць; зак., што.

1. Адсвяткаваць, адзначыць паводле ўстаноўленага звычаю (якую‑н. падзею). Справіць наваселле. Справіць хрэсьбіны. □ Ужо згулялі не адно вяселле ў новых хатах, справілі не адны радзіны. Паслядовіч. У канцы жніва Міхал сказаў жонцы: — Як ты думаеш, маці, можа варта сёлета дажынкі справіць? С. Александровіч. // Зрабіць, арганізаваць што‑н. Вечарам у Лонве шафёры і грузчыкі з аўтакалоны справілі вечарынку. Пташнікаў.

2. Зрабіць, выканаць (якую‑н. работу, абавязкі і пад.). Справіўшы .. работу, усе трое вячэралі ў садзе. Самуйлёнак. У міліцыі Івана Дамінікавіча ведалі і адразу ж справілі ўсе фармальнасці, звязаныя з яго далейшым бытаваннем у сталіцы. Лужанін. // Адправіць (набажэнства). Справіць малебен.

3. Набыць, купіць што‑н. Можна было паліто справіць, плацце і што-небудзь на ногі. Грамовіч. Меўся Банькоўчык справіць сабе на зіму новыя боты. Калюга. // Нажыць. [Гушка:] — З майго мазаля.. [Сурвіла] сабе фальварак справіў. Чорны.

4. Нарабіць крыку, шуму і пад., учыніць вэрхал. Дзяўчаты справілі піск, абкружылі Параску. Лобан. Валодзя пачырванеў, а хлопцы справілі дружны рогат. Якімовіч.

5. Атрымаць дакументы. Тут .. [спадарожнікам] стала вядома, што ім трэба вярнуцца назад, бо так яны не маюць права ісці ў прымежную вёску — трэба ў гарадку справіць паперы па гэта. Чорны.

6. Разм. Выправіць памылкі, недахопы. Цяпер пані справіла памылку — і замяніла сабак на катоў. Бядуля. // Ліквідаваць пашкоджанні, паправіць (што‑н. сапсаванае, зламанае і пад.). [Дзмітрый:] — Пакіньце мяне з машынай. Я спраўлю непаладкі і даганю вас. Беразняк.

7. і каго. Разм. Перавыхаваць, пазбавіць ад недахопаў. Ніхто такога чалавека не справіць. Баранавых.

•••

Справіць рогат — гучна, дружна засмяяцца, зарагатаць. Каля стала справілі рогат. Мусіць, нешта смешнае сказаў Антось Драніцкі. Калюга.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

łaska

I łask|a

ж.

1. ласка;

z Bożej ~i — з Божай ласкі;

być w ~ach (u kogo) — быць у ласцы (у каго);

uczynić ~ę — зрабіць ласку;

zrób to z ~i swojej — будзь ласкавы, зрабі гэта;

jeśli ~a — калі ласка;

2. памілаванне;

prawo ~i — права памілавання;

prosić o ~ę — прасіць пра памілаванне;

jak z ~i — а) неахвотна;

скупа, мала;

wkraść się w ~ę — уцерціся ў давер;

co ~a — колькі (што) можаце

II ж. заал.;

гл. łasica

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

eye

[aɪ]

1.

n.

1) во́ка n., pl. во́чы

He has blue eyes — У яго́ сі́нія во́чы

a black eye — падбі́тае во́ка, сіня́к пад во́кам

to close one’s eyes — заплю́шчыць во́чы

to squint one’s eyes — прыплю́снуць во́чы

2)

а) назіра́льнасьць f.

б) здо́льнасьць ба́чыць; зрок -у m.

to have an eye for color — до́бра разьбіра́ць ко́леры

3) по́зірк, по́гляд -у m.

4) гле́дзішча n.; пагля́д -у m.

in the eyes of the law — з гле́дзішча пра́ва

5) во́чка n. (на клу́бнях бу́льбы)

6) ву́шка n.о́лкі)

7) во́ка (урага́ну)

2.

v.t.

1) глядзе́ць; пагляда́ць, пазіра́ць

2) пі́льна прыгляда́цца

- eye and hook

- keep an eye on

- make eyes at

- with one’s eyes open

- eye for an eye

- shut one’s eyes to

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Macht

f -, Mächte

1) сі́ла, магу́тнасць, моц; уплыў; ула́да

die ~ der Gewhnheit — cла звы́чкі

die ~ gewnnen* — набы́ць ула́ду

j-m sine ~ fühlen lssen* — даць каму́-н. адчу́ць сваю́ ўла́ду

sine gnze ~ ufbieten* — пусці́ць у ход усю́ сваю́ ўла́ду

die ~ an sich (A) rißen* — захапі́ць ула́ду

an die ~ gelngen [kmmen*] — прыйсці́ да ўла́ды

an die ~ brngen* — прыве́сці да ўла́ды

2) дзяржа́ва

die verbündeten Mächte — саю́зныя дзяржа́вы

3) во́йска, во́йскі

die bewffnete ~ — узбро́еныя сі́лы

◊ ~ geht vor Recht — ≅ пра́ва на баку́ мо́цнага [ду́жага]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

запусці́ць 1, ‑пушчу, ‑пусціш, ‑пусціць; зак., каго-што.

1. чым у каго-што. Кінуць з размаху. [Шаманскі] скамячыў снежку і запусціў у.. [Валянціну], знарок завысіўшы. Дуброўскі. Муляр схапіў камяк сухой вапны, крыкнуў і запусціў яго ў варону. Карпюк.

2. Прымусіць падняцца, узляцець. Запусціць змея. Запусціць штучны спадарожнік Зямлі. Запусціць ракету.

3. Прывесці ў дзеянне; пусціць. Запусціць станок. Запусціць матор. // Пачаць, наладзіць масавы выраб чаго‑н. Запусціць новую мадэль у вытворчасць.

4. Разм. Засунуць куды‑н. унутр; апусціць. [Віктар] ёмка прыладзіўся на галіне і запусціў у дупло руку. Маўр. Кожнаму, хто хацеў паласавацца мёдам, давалася права падысці да стала і запусціць у цёрла руку з кавалкам хлеба. Колас. // Усадзіць, уваткнуць у што‑н. Запусціць джала. □ Дзяцел заўзята супраціўляўся, і сычык, які запусціў яму ў спіну кіпцюры, не мог разлічваць на хуткую перамогу. Самусенка.

5. Змясціць, упусціць куды‑н. з пэўнай мэтай. Запусціць малькоў карпа ў сажалку. // Разм. Дазволіць зайсці, пусціць куды‑н. Запусціць кароў у лес.

6. Разм. Уліць, упырснуць куды‑н. Пчала запусціла яд. □ Тым часам доктар запусціў морфію. Нікановіч.

7. без дап. Разм. Вельмі хутка пабегчы, паехаць і пад. Запусціць рыссю.

•••

Запусціць руку (лапу) у што — незаконна захапіць што‑н., пакарыстацца чым‑н. чужым.

запусці́ць 2, ‑пушчу, ‑пусціш, ‑пусціць; зак., каго-што.

1. Пакінуўшы без догляду, без увагі, прывесці ў стан заняпаду; закінуць, занядбаць. Запусціць работу. Запусціць гаспадарку. □ А вучобу я ўсё-такі запусціў і апошні курс расцягнуў на два гады. Якімовіч. // Даць развіцца (хваробе), не прыняўшы своечасова пэўных мер. Запусціць хваробу.

2. Перастаць стрыгчы, даць магчымасць вырасці (пра валасы, ногці і пад.). Запусціць бараду. □ Яшчэ ў семінарыі Алёшка запусціў сабе вусікі. Колас.

3. Перастаць апрацоўваць, даць зарасці травой, пустазеллем. Запусціць зямлю.

4. Перастаць даіць перад ацёлам. Запусціць карову.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)