спыні́ ць , спыню́ , спы́ ніш, спы́ ніць; спы́ нены; зак.
1. каго-што . Затрымаць рух, ход, працу каго-, чаго-н. , не даць магчымасці рухацца каму-, чаму-н.
Вінцэсь спыніў крокі.
С. канвеер.
2. што што -н.
С. бойку свавольнікаў.
С. распаўсюджванне хлусні.
3. перан. , што на кім-чым-н. , накіраваць на каго-, што -н. , засяродзіць на кім-, чым-н. (погляд, позірк); прыйсці да якога-н. рашэння, спыніць свой выбар на кім-, чым-н.
С. свой выбар на маладым спецыялісце.
|| незак. спыня́ ць , -я́ ю, -я́ еш, -я́ е.
|| наз. спыне́ нне , -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сушы́ ць , сушу́ , су́ шыш, су́ шыць; су́ шаны; незак.
1. што што -н. сырое, мокрае, вільготнае), трымаючы на паветры або ў цёплым месцы.
С. бялізну.
С. сена.
2. што і пад. ; высушваць, засушваць.
С. лекавыя травы.
3. перан. , каго (што )разм. ); рабіць чэрствым, нячулым.
Што ты сушыш сябе работай? Бяда сушыць жанчыну.
|| зак. вы́ сушыць , -сушу, -сушыш, -сушыць; -сушаны.
|| наз. су́ шка , -і, Д М ж. знач. ) і сушэ́ нне , -я, н. знач. ).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уладкава́ ць , -ку́ ю, -ку́ еш, -ку́ е; -ку́ й; -кава́ ны; зак. разм. ).
1. што што -н. , наладзіць, урэгуляваць.
У. усё ў кватэры.
У. справу.
У. непаразуменне.
2. каго-што . Стварыць неабходныя ўмовы для існавання; прыстроіць каго-н. куды-н. , даць месца для жылля і пад.
У. асабістае жыццё.
У. каго-н. у гасцініцу.
3. каго (што ). Дапамагчы паступіць на работу, вучобу.
У. на працу.
4. каго-што . Зручна размясціць, палажыць, паставіць.
У. хворага на ложку.
У. шпакоўню на дрэве.
|| незак. уладко́ ўваць , -аю, -аеш, -ае; наз. уладко́ ўванне , -я, н.
|| наз. уладкава́ нне , -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дабра́ ць сов.
1. в разн. знач. а́ ть;
д. не́ калькі чалаве́ к да по́ ўнага шта́ ту — добра́ ть не́ сколько челове́ к до по́ лного шта́ та;
д. матэ́ рыі на пла́ цце — добра́ ть мате́ рии на пла́ тье;
д. а́ ркуш — полигр. а́ ть лист;
2. (што да чагоа́ ть (что по чему; что к чему );
д. што -не́ будзь да гу́ сту — подобра́ ть что́ -л. по вку́ су;
д. крэ́ сла да гарніту́ ра — подобра́ ть стул к гарниту́ ру;
◊ ла́ ду не д. о́ лку не доби́ ться;
ро́ зуму не д. а́ не приложи́ ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ве́ льмі нареч. а́ , о́ чень, сли́ шком, кра́ йне; кре́ пко; стра́ шно; чрезме́ рно;
не в. стара́ нна — не сли́ шком приле́ жно;
усё гэ́ та было́ в. ціка́ ва — всё это бы́ ло о́ чень интере́ сно;
в. дзі́ ўна, што ты ўдзе́ льнічаеш у гэ́ тай спра́ ве — меня́ кра́ йне удивля́ ет твоё уча́ стие в э́ том де́ ле;
гэ́ та мне в. надаку́ чыла — э́ то мне стра́ шно надое́ ло;
в. ўдзя́ чны — весьма́ благода́ рен;
в. гро́ зны — чрезме́ рно (сли́ шком) гро́ зный;
в. до́ бра — о́ чень хорошо́ ;
◊ в. паважа́ ны а́ емый;
не в. (што ) о́ чень (не ахти́ , та́ к себе)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
навярну́ ць сов.
1. (наложить в беспорядке ) навали́ ть, навороти́ ть;
н. го́ ры зямлі́ — навали́ ть (навороти́ ть) го́ ры земли́ ;
2. (чым што ) навали́ ть (что на что ); (накрыть, защитив что-л. ) прикры́ ть;
н. тале́ рку кастру́ ляй — накры́ ть таре́ лку кастрю́ лей;
3. перен. разг. обременить работой ) навали́ ть;
4. безл. нападать в большом количестве ) навали́ ть;
~ну́ ла мно́ га сне́ гу — навали́ ло мно́ го сне́ гу;
5. (придать чему-л. наклонное положение ) наклони́ ть, склони́ ть;
6. (на што ) перен. и́ ть (к чему ), приохо́ тить (к чему );
7. разг. и́ ть, наклевета́ ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
sú chen
vt , vi (nach D )
1) шука́ ць (каго-н., што -н. )
was hast du hier zu ~? — што табе́ тут трэ́ ба?
das Wé ite ~ — уцяка́ ць
Á rbeiter gesú cht! — патрабу́ юцца рабо́ чыя! (аб’ява )
2) збіра́ ць, шука́ ць (ягады, грыбы )
3) (zu + inf ) імкну́ цца, стара́ цца (зрабіць што -н. )
er sucht sich zu ré chtfertigen — ён намага́ ецца апраўда́ цца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Rücksicht
f -, -en (auf A )
1) пава́ га, пава́ жнае ста́ ўленне (да каго-н. )
2) улі́ чванне, звярта́ нне ўва́ гі (на што -н. );
mit ~ (auf A) ы́ пад ува́ гу (што -н.а́ ючы (на што -н. );
ó hne~ auf die Persó nen а́ ючы (ува́ гі) на асо́ бы;
ké ine ~ auf etw. né hmen ы́ цца з чым-н.
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
zú teilen
vt (D )
1) дава́ ць, даруча́ ць (што -н.
2) удзяля́ ць, выдзяля́ ць (што -н.
3) прысуджа́ ць (што -н.
4) назнача́ ць (каго-н. куды-н. )
5) прымацо́ ўваць (каго-н. да каго-н. )
6) вайск. прыдава́ ць (сілы, сродкі войскам ); прыкамандзіро́ ўваць (каго-н. да каго-н. )
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
хварэ́ ць
1. (быць хворым ) krank sein; kränkeln vi часта ); lé iden* vi на што -н. D хранічна );
хварэ́ ць на грып í ppe há ben;
хварэ́ ць на рэўматы́ зм í smus lé iden* ;
2. перан. трывожыцца , непакоіцца ) sich só rgen, besó rgt sein (пра каго -н. што -н. A
3. спарт. разм. за каго -н. j-m j-n á umen drücken; (lé idenschaftlich) Parté i ergré ifen* ; kí ebitzen vi пры гульні ў карты , шахматы );
◊
хварэ́ ць душо́ й за што -н. D etw. é rzen né hmen* ; mit gá nzem Hé rzen dabé i sein
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)