АРЫ́Л,
абагульненая назва аднавалентных радыкалаў араматычных вуглевадародаў. Арыльную групу абазначаюць Ar. Да арылаў адносяцца феніл C6H5, таліл CH3C6H4, нафтыл C10H7 і інш.
т. 2, с. 7
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГІД
(франц. guide),
1) праваднік-прафесіянал, які паказвае турыстам славутасці мясцовасці.
2) Даведнік па выдатных мясцінах, музеях, выстаўках; назва некаторых бібліягр. паказальнікаў.
т. 5, с. 220
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
статут,
збор законаў у 14-18 ст; звод нарматыўна-прававых правіл арганізацыі; палажэнне пра што-небудзь; назва заканадаўчых актаў у некаторых краінах.
т. 15, с. 169
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Пераналёчнік ’маруна (павіліца) сапраўдная, Galiam verum L.’ (вілен., Кіс.). Кантамінаваная назва з перад полем + урочнік (іншая назва гэтай расліны) — расліна любіць расці на сухіх ускрайках лесу, дзе шмат святла.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аксілі́т
(ад гр. oksys = кіслы)
тэхнічная назва перакісу натрыю.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фераэле́ктрыкі
(ад фера- + электрык)
назва сегнетаэлектрыкаў у англамоўнай літаратуры.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Гла́сны (гіст. назва) ’гласны’ (назва пасады) (БРС), укр. гла́сний ’тс’ (Грынч.). Запазычанне з рус. мовы: рус. гла́сный (назва пасады, якая з’явілася ў 1785 г.: гласный ’член гарадской думы’; гл. Шанскі, 1, Г, 91). У рус. мове, паводле Шанскага (там жа), утварэнне на базе ст.-рус. гласьныи ’той, што мае голас’ (ад ст.-слав. гласъ ’голас’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
васьмяры́к, ‑мерыка, м.
1. Назва запрэжкі з васьмі коней.
2. Старая мера вагі, аб’ёму і пад. па восем якіх‑н. адзінак; прадмет з васьмі частак. Гіра васьмярык (вагой 8 фунтаў). □ Мы павесілі.. дзве лямпы — дванаццацярык на сцэне і васьмярык у зале. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
а́льфа, ‑ы, ж.
Назва першай літары грэчаскага алфавіта.
•••
Альфа-прамені — паток дадатна зараджаных часцінак — ядраў атамаў гелію, якія ўзнікаюць пры радыеактыўным распадзе некаторых рэчываў.
Ад альфы да амегі — ад пачатку да канца.
Альфа і амега — пачатак і канец чаго‑н.; усё галоўнае.
[Грэч. alfa.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
марэ́навы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да марэны 2. // Атрыманы з карэнняў марэны. Марэнавая фарба.
2. Ярка-чырвоны, колеру марэны. Марэнавы колер.
3. у знач. наз. марэ́навыя, ‑ых. Назва сямейства пакрытанасенных раслін, да якога адносяцца марэна, хіннае дрэва, кафейнае дрэва і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)