Verbum

жы́жа, -ы, ж.

1. Тое, што і жыжка (у 1 знач.).

2. У дзіцячай лексіцы: агонь.

Ж. кусь!

жы́жка, -і, ДМ -жцы, ж.

1. Цякучая сумесь вадкіх і цвёрдых рэчываў.

Ж. з гразі і снегу.

2. Вадкая частка стравы.

Зліць жыжку з супу.

|| памянш.-ласк. жы́жачка, -і, ДМ -чцы, ж.

жы́ла, -ы, мн. -ы, жыл, ж.

1. Назва крывяносных сасудаў.

2. Тое, што сухажылле (разм.).

Сінія жылы на руках.

3. Трэшчына ў зямной кары, запоўненая горнай пародай, а таксама сама горная парода ў такой трэшчыне.

Залатаносная ж.

4. Багністае месца з падземнай крыніцай (разм.).

5. Асобны провад кабелю.

Провад з трох жыл.

◊

Выцягваць жылы з каго (разм.) — мучыць якімі-н. даручэннямі, празмернымі патрабаваннямі.

Залатая жыла — вельмі багатая крыніца даходу.

Ірваць жылы (разм.) — вельмі цяжка працаваць.

Напінаць жылы (разм.) — напружвацца з усіх сіл.

На ўсе жылы, з усіх жыл (разм.) — на поўную сілу.

|| прым. жы́льны, -ая, -ае (да 1—3 знач.).

жыле́ц, -льца́, мн. -льцы́, -льцо́ў, м.

Асоба, якая жыве ў доме, кватэры; жыхар.

Жыльцы дома.

Здаць жыльцу пакой.

|| ж. жылі́ца, -ы, мн. -ы, -ліц.

|| прым. жыльцо́ўскі, -ая, -ае.

жы́лісты, -ая, -ае.

1. З выпнутымі жыламі, вялікай колькасцю сухажылля.

Жылістае мяса.

2. Мускулісты, сухарлявы (пра чалавека, часткі яго цела).

Жылістыя рукі.

3. Дужы, вынослівы (разм.).

|| наз. жы́лістасць, -і, ж.

жы́лка¹, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

1. Тое, што і жыла (у 1 знач.).

2. Тонкая ніцепадобная праслойка ў горнай пародзе, дрэве, якая вылучаецца колерам.

Белы мармур з шэрымі жылкамі.

3. Ніцепадобнае патаўшчэнне ў лістах раслін і крылах насякомых.

|| памянш.-ласк. жы́лачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. жы́лачны, -ая, -ае.

жы́лка², -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж. (разм.).

Схільнасць, здольнасць да якой-н. дзейнасці.

Арганізатарская ж.

жыллё, -я́, н.

1. Месца, дзе жывуць людзі; населенае месца.

Недалёка ад жылля.

2. Памяшканне (дом, хата, пакой і інш.), у якім хто-н. жыве.

Атрымаць ж.

Будаваць ж.

|| прым. жыллёвы, -ая, -ае.

Жыллёвыя ўмовы.

жылпло́шча, -ы, ж.

Жылая плошча, памяшканне для жылля.

Рост жылплошчы ў пасёлку.

жылы́, -а́я, -о́е.

1. Прызначаны для жылля.

Жылыя будынкі.

Будаўніцтва жылых дамоў.

2. Заняты пад жыллё.

Жылое памяшканне.