плюсквамперфе́кт, ‑а, М ‑кце, м.

У многіх мовах — адна з форм прошлага часу дзеяслова, якая абазначае дзеянне, што папярэднічала якому‑н. іншаму дзеянню ў мінулым; даўномінулы час.

[Лац. plusquamperfectum.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пахло́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго або чым і без дап.

Разм. Час ад часу, злёгку хлопаць. Пахлопваць па плячы. □ Коннікі прытупвалі на марозе, пахлопвалі рукавіцамі. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пахму́ра, прысл.

Тое, што і пахмурна. Наўкол было пахмура і ціха. Грахоўскі. — Можа, у ліпені і падсохне, але як дажыць да гэтага часу? — пахмура казаў Віктар. Маўр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́ціна, ‑ы, ж.

Спец. Налёт зеленаватакарычневага колеру, што ўтвараецца на паверхні прадметаў з медзі і бронзы ў выніку акіслення, якое адбываецца пад уздзеяннем часу або ствараецца штучна.

[Іт. patina.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пашарэ́лы, ‑ая, ‑ае.

Які стаў шэрым або больш шэрым. Нават выгляд залатога, крыху пашарэлага ад часу іржышча радаваў душу. Броўка. Праз акенца відзён пашарэлы сітаваты снег. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лахмані́на, ‑ы, ж.

Разм. Старая, паношаная адзежына. Ціток моўчкі хадзіў за [Параскай], глядзеў, што яна возьме, і час ад часу шпурляў ёй пад рукі якую-небудзь лахманіну. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зрэ́дку, прысл.

1. Іншы раз, час ад часу. Навокал пацішэла, толькі зрэдку чуліся стрэлы. Мележ.

2. Дзе-нідзе, месцамі. Зрэдку трапляліся кучаравыя бярозкі і трапяткія асіны. Сіняўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэбі́т, ‑у, М ‑біце, м.

Колькасць вадкасці (вады, нафты і пад.) або газу, якая даецца прыроднай ці штучнай крыніцай за адзінку часу. Дэбіт артэзіянскага калодзежа. Дэбіт свідравіны.

[Ад фр. débit — збыт, расход.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рата́цыя, ‑і, ж.

1. Ратацыйная друкарская машына.

2. Спец. Перыяд часу, на працягу якога ўсе палі якой‑н. гаспадаркі павінны быць заняты культурамі ў адпаведнасці з севазваротам.

[Ад лац. rotatio — вярчэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сямідзесяціго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу, тэрмін у семдзесят гадоў. Прайшло цэлае сямідзесяцігоддзе.

2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося ці пачалося семдзесят год назад. Сямідзесяцігоддзе навуковай дзейнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)