бюва́р

(фр. buvard)

папка для захоўвання паштовай паперы, канвертаў, карэспандэнцыі і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

карпу́скула

(лац. corpusculum = маленькае цела)

дробная часціца матэрыі (электрон, фатон і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ке́льнер

(ням. Kellner)

афіцыянт рэстарана, піўной, кавярні і інш. у заходнееўрапейскіх краінах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

калькуля́цыя

(лац. calculatio)

вылічэнне сабекошту прадукцыі, велічыні выдаткаў і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

фехтава́ць

(ням. fechten)

займацца адзінаборствам на шпагах, рапірах і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Ля́йдзіць, ляйдзі́ць, ле́йзіць ’балбатаць, малоць языком, гаварыць недарэчнае, пустое; пляткарыць’ (маст., ваўк., карэліц., Сл. ПЗБ, Сцяшк. Сл.). Літуанізм. Параўн. літ. láidyti ’абгаворваць, пляткарыць’ (Арашонкава і інш., Весці АН БССР, 1969, 4, 131), liežuviais, léidinti ’тс’ (Грынавяцкене і інш., Сл. ПЗБ, 2, 714). Ад іх быў утвораны назоўнік ля́йда ’манюка’ (Сцяшк.), ’выдумшчык’ (свісл., Сцяшк. Сл.), ляйда́ ’пляткар, балбатун’ (свісл., Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нага́ ’ніжняя канечнасць’ і інш. значэнні. Укр., рус. нога́, польск. noga, чэш., славац., в.-луж. noha, славен. noga, серб.-харв. но̀га, макед. нога, балг. дыял. нога́. Прасл. *noga, роднаснае літ. nãgas ’пазногаць, кіпець’, nagà ’капыт’, лат. nags ’пазногаць, кіпець’, ст.-прус. nage ’нага’ і інш., што сведчыць аб зыходным значэнні ’ногаць, капыт’. Гл. Фасмер, 3, 78; Бязлай, 2, 226; Шустар-Шэўц, 13, 1018.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Квасёлка ’прасяны крупнік з квасам’ (ТС). Суфіксацыя на -ёлка аддзеяслоўнага паходжання. Параўн. мянцёлка ’мянташка’, свісцёлка і інш. (Сцяцко, Афікс. наз., 51).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Натпа́шша ’наводмаш’ (Бяльк.). З *на‑от‑пашье, параўн. рус. пахать ’месці’, рас‑пахну́ть ’расхінуць’ і інш. Гл. пахнуць, параўн. натмашша (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пло́ччынка ’вудачка, прыстасаваная для таго, каб лавіць плотак і інш. дробную рыбу’ (Ямк. 2). У выніку семантычнай кандэнсацыі словазлучэння плотчыпа вудачка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)