ко́смас, ‑у, м.

Сусвет (Сонечная сістэма, зоркі, міжзорнае асяроддзе, галактыкі, міжгалактычнае асяроддзе). // Прастора, якая распасціраецца за межамі зямной атмасферы на вышыні, большай за ≈ 100 км. Пакарэнне космасу. Палёты ў космас.

[Грэч. kosmos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэлемехані́чны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які служыць для кіравання вытворчымі працэсамі на адлегласці. Тэлемеханічныя метады. Тэлемеханічная сістэма. Тэлемеханічная апаратура.

2. Які ажыццяўляецца пры дапамозе тэлемеханікі (у 1 знач.). Тэлемеханічны кантроль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эміра́т, ‑а і ‑у, ДМ ‑раце, м.

1. ‑у. Сістэма дзяржаўнага кіравання ў феадальных мусульманскіх краінах. Улада эмірату.

2. ‑а. Феадальная дзяржава, на чале якой стаіць эмір. Утварэнне эмірата.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

блакіро́ўка

(ад блакіраваць)

1) рэгуляванне руху цягнікоў на перагонах пры дапамозе спецыяльных прыстасаванняў (семафораў і інш.), а таксама сістэма такіх прыстасаванняў;

2) сістэма блокаў якога-н. механізма;

3) электрамеханічная сістэма, якая прадугледжвае бяспеку персаналу пры абслугоўванні электрычных устройстваў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

отопи́тельный абаграва́льны, ацяпля́льны;

отопи́тельный сезо́н абаграва́льны сезо́н;

отопи́тельный материа́л апал, -лу м., па́ліва, -ва ср.;

отопи́тельная систе́ма абаграва́льная (ацяпля́льная) сістэ́ма;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

функциона́льный в разн. знач. функцыяна́льны;

функциона́льная зави́симость мат. функцыяна́льная зале́жнасць;

функциона́льное расстро́йство мед. функцыяна́льнае расстро́йства;

функциона́льная систе́ма эк. функцыяна́льная сістэ́ма.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

калянда́р, календара, м.

1. Даведачнае выданне ў выглядзе кнігі, брашуры ці асобных лістоў друкаванага матэрыялу, якое змяшчае паслядоўны пералік дзён, тыдняў і месяцаў года з абазначэннем памятных і святочных дат, звычайна з тэкстам. Насценны каляндар. Адрыўны каляндар. // Спецыяльнае даведачнае выданне, у якім у храналагічным парадку даюцца звесткі з той або іншай галіны жыцця, ведаў. Каляндар прыроды. Каляндар школьніка. Каляндар жанчыны.

2. Сістэма лічэння дзён у годзе. Рэформа календара.

3. Размеркаванне па днях, месяцах асобных відаў дзейнасці. Вытворчы каляндар. Каляндар спаборніцтваў.

•••

Грыгарыянскі каляндар — сістэма летазлічэння, уведзеная ў 1582 г. пры папе Грыгорыі XIII замест юліянскага календара, або т. зв. старога стылю.

Юліянскі каляндар — сістэма летазлічэння, уведзеная ў 46 г. да н. э. рымскім імператарам Юліем Цэзарам.

[Лац. calendarium.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэнтра́льны zentrál, Zentrál;

цэнтра́льная нерво́вая сістэ́ма Zentrálnervensystem n -s;

цэнтра́льнае ацяпле́нне Zentrálheizung f;

цэнтра́льная тэлефо́нная ста́нцыя Telefónzentrale f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

энергеты́чны energétisch, Energíe-; Kraft-;

энергеты́чная гаспада́рка Energíewirtschaft f -;

энергеты́чная сістэ́ма Verbúndsystem n -(e)s, -e, Energíe(versorgungs)system n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

цэнтралі́зм

(ад лац. centralis = які знаходзіцца ў сярэдзіне)

сістэма кіравання, пры якой мясцовыя ўстановы падпарадкаваны вышэйстаячым, а ўся сістэма кіруецца цэнтральнымі органамі, адзіным цэнтрам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)