БАРА́НАЎ Павел Аляксандравіч
(28.7.1892, Масква — 17.5.1962),
савецкі батанік. Чл.-кар. АН СССР (1943), праф. (1928). Скончыў Маскоўскі ун-т (1917). У 1920—44 у Сярэдняй Азіі (Ташкент, Памір), з 1944 у Гал. бат. садзе, з 1952 дырэктар Батанічнага ін-та АН СССР. Вывучаў флору Сярэдняй Азіі, анатомію горных раслін. Навук. працы па праблемах антагенезу і формаўтварэння раслін, комплексным бат. вывучэнні бавоўніку і вінаграду, гісторыі эмбрыялогіі раслін.
т. 2, с. 297
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВА́РМІНГ (Warming) Іаганес Эўгеніус
(3.11.1841, в-аў Манё, Данія — 2.4.1924),
дацкі батанік-эколаг і сістэматык; адзін з заснавальнікаў экалагічнай геаграфіі раслін і вучэння пра жыццёвыя формы. Праф. Капенгагенскага ун-та (1885—1911) і дырэктар Бат. саду ў Капенгагене. Навук. працы па вывучэнні разнастайных марфал. прыстасаванняў раслін да ўмоў існавання. Аўтар кн. «Сістэматыка раслін» (1879, рус. пер. 1893), «Расліна і яе жыццё» (1900, рус. пер. 1904).
т. 4, с. 10
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
bleak [bli:k] adj.
1. змро́чны, хму́рны; безнадзе́йны;
a bleak smile су́мная ўсме́шка;
bleak prospects безнадзе́йныя перспекты́вы
2. хало́дны, сцюдзёны;
a bleak winter’s day сцюдзёны зі́мні дзень
3. го́лы; пусты́ (без раслін); адкры́ты для ве́тру;
a bleak hillside го́лы схіл гары́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
spear1 [spɪə] n.
1. дзі́да, кап’ё; дро́цік, во́сці, гарпу́н;
catch a fish with a spear злаві́ць ры́бу во́сцямі;
catch a whale with a spear загарпу́ніць кіта́
2. pl. spears стрэ́лкі (раслін);
spears of the snowdrop plants па́расткі, стрэ́лкі падснежнікаў
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ГАБЕРЛА́НТ, Хаберлант (Haberlandt) Готліб Іаган Фрыдрых (28.11.1854, г. Мошанмадзьяравар, Венгрыя — 30.1.1945), нямецкі батанік і фізіёлаг раслін; адзін з заснавальнікаў фізіял. кірунку ў анатоміі раслін. Чл.-кар. Берлінскай, Венскай, Мюнхенскай АН і Германскай акадэміі даследчыкаў прыроды «Леапальдзіна». Замежны чл.-кар. АН СССР (1924). Скончыў Венскі ун-т (1876). З 1877 працаваў у ім, з 1880 праф. ун-та ў г. Грац, у 1909—23 у Берлінскім ун-це. Распрацаваў класіфікацыю расл. тканак, заснаваную на іх функцыях. Адкрыў т.зв. ранавыя гармоны — прадукты распаду клетак, якія стымулююць клетачнае дзяленне. Вывучаў трапізмы і выявы раздражняльнасці ў раслін. Аўтар працы «Фізіялагічная анатомія раслін» (1884).
т. 4, с. 410
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
гарбузо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да гарбуза. Гарбувовыя семечкі.
2. у знач. наз. гарбузо́выя, ‑ых. Сямейства двухдольных раслін, да якога адносяцца гарбуз, кавун, дыня і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
азо́т, ‑у, М азоце, м.
Хімічны элемент, бясколерны газ, які не падтрымлівае гарэння, складае значную частку паветра, з’яўляецца адным з галоўных элементаў жыўлення раслін. Атмасферны азот. Звязаны азот.
[Фр. azote ад грэч. a — не‑, без- і zōē — жыццё.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апушэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. апушыць (у 1 знач.), апушыцца (у 2 знач.).
2. Пушыстае покрыва жывёл, а таксама валасні, якія пакрываюць сцябло і лісты раслін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэсіка́нты, ‑аў; адз. дэсікант, ‑а, М ‑нце, м.
Хімічныя рэчывы, якія ўжываюцца для высушвання сцёблаў і лісця раслін з мэтай паскарэння іх паспявання і аблягчэння машыннай уборкі ўраджаю.
[Ад лац. desiccare — высушваць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мікары́за, ‑ы, ж.
Спец. Грыбныя ніці, якія ахутваюць карэнні вышэйшых раслін. Ужо даўно было заўважана, што карэнні многіх дрэў ахутаны тоўстым слоем грыбных ніцей, якія называюцца мікарызай. Гавеман.
[Ад грэч. mykēs — грыб і rhiza — корань.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)