спажыва́ючы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер ад спажываць.

2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Такі, які толькі спажывае сельскагаспадарчыя прадукты, але не робіць іх, або робіць у недастатковай колькасці (пра раён, вобласць і інш.).

3. Дзеепрысл. незак. ад спажываць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВАДАЁМ,

натуральнае (возера) або штучнае (вадасховішча, сажалка, копанка) паглыбленне зямной паверхні, запоўненае бяссцёкавымі або з запаволеным сцёкам водамі. Бываюць пастаянныя або часовыя. Паводле хім. саставу і колькасці раствораных у вадзе соляў падзяляюцца на прэсныя і салёныя. У шырокім сэнсе пад вадаёмам разумеюць мора, акіян. Вывучае вадаёмы гідралогія.

т. 3, с. 432

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

бракава́ць

(польск. brakować, ад ням. Brack = брак)

1) прызнаваць што-н. непрыгодным, недабраякасным (напр. б. тавар);

2) быць у недастатковай колькасці, не хапаць (напр. б. ведаў).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

дыябе́т

(гр. diabetes)

хваробы, якія суправаджаюцца выдзяленнем вялікай колькасці мачы;

цукровы д. — хвароба, якая характарызуецца павелічэннем узроўню цукру ў крыві і ў мачы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

марыні́зм

(ад лац. marinus = марскі)

імкненне дзяржавы да панавання на моры, якое ажыццяўляецца шляхам павелічэння колькасці ваенна-марскіх баз, марскіх узбраенняў і г.д.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сенсітагра́ма

(ад с.-лац. sensitivus = адчувальны + -грама)

шкала пачарненняў, якія ўтвараюцца на фотаматэрыяле пад уздзеяннем рознай колькасці асвятлення пры экспаніраванні яго ў сенсітометры.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

наляце́ць, -лячу́, -ляці́ш, -ляці́ць; -ляці́м, -леціце́, -ляця́ць; -ляці́; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыляцець у вялікай колькасці.

Наляцелі пчолы на мёд.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Падаючы, асесці ў якой-н. колькасці.

Наляцела (безас.) тапалінага пуху ў хату.

3. на каго-што. На хаду, з разбегу наткнуцца, наскочыць (разм.).

Н. на слуп.

4. на каго-што. Напасці на каго-н. з лёту.

Ястраб наляцеў на куранят.

5. на каго-што і без дап. Зрабіць напад, атакаваць.

Карнікі наляцелі на вёску.

6. перан., на каго. Накінуцца на каго-н. з лаянкай, пагрозамі (разм.).

Свякроў наляцела з пагрозамі.

7. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Знянацку пачацца (пра вецер, дождж і пад.).

Наляцела навальніца з градам.

|| незак. налята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. налёт, -у, М -лёце, мн. -ы, -аў, м. (да 1, 3—5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ГЛІКАЗУРЫ́Я

(ад грэч. glykys салодкі + uron мача),

наяўнасць у мачы цукру ў высокай канцэнтрацыі. Бывае пры павышанай колькасці цукру ў крыві — гіперглікеміі, у здаровых людзей — пры залішнім ужыванні салодкага, пры нерв. і эмацыянальных перанапружаннях (хутка праходзіць). Стойкая гліказурыя можа быць прыкметай дыябету цукровага і інш. парушэнняў унутр. сакрэцыі.

т. 5, с. 295

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

напаўзці́, -паўзу́, -паўзе́ш, -паўзе́; -паўзём, -паўзяце́, -паўзу́ць; напо́ўз, -паўзла́, -паўзло́; -паўзі́; зак.

1. на каго-што. Паўзучы, наткнуцца на што-н.

Н. на камень.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыпаўзці, запаўзці куды-н. у вялікай колькасці.

Напаўзло мурашак у хату.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Насунуцца, засланяючы сабой што-н.

Напаўзлі хмары з поўначы.

Шапка напаўзла на вочы.

|| незак. напаўза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пашы́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.

1. Зрабіць больш шырокім, расшырыць.

П. вуліцу.

2. Павялічыць у колькасці, у аб’ёме.

П. завод.

3. перан. Зрабіць больш шырокім па змесце, узмацніць, паглыбіць.

П. кола інтарэсаў.

4. Зрабіць шырока вядомым, даступным многім.

П. перадавы вопыт.

5. Расшырыць кола дзеяння чаго-н.

П. наватарскі пачын па ўсёй рэспубліцы.

|| незак. пашыра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. пашырэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)