экаклі́мат

(ад эка- + клімат)

клімат, уласцівы пэўнаму асяроддзю, залежны ад характару расліннасці, тыпу глебы, жывых арганізмаў, што насяляюць гэта асяроддзе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

экіпі́раваць экіпірава́ць

(фр. équiper)

1) забяспечваць каго-н., што-н. усім неабходным;

2) падрыхтоўваць рухомы чыгуначны састаў да новага рэйсу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эмпірыямані́зм

(ад гр. emреiria = вопыт + манізм)

разнавіднасць эмпірыякрытыцызму, якая зводзіла фізічнае да псіхічнага, сцвярджала, што свет з’яўляецца адзіным арганізаваным вопытам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ахапі́ць, ахаплю, ахопіш, ахопіць; зак., каго-што.

1. Тое, што і абхапіць.

2. Уключыць у сферу свайго дзеяння, уплыву каго‑, што‑н.

•••

Як вокам ахапіць (акінуць, агледзець, скінуць) — колькі можна ўбачыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́вазіць, ‑важу, ‑вазіш, ‑вазіць; зак., што.

1. Перавозячы што‑н. часткамі, вывезці поўнасцю. Вывазіць бярвенні з лесу. Вывазіць увесь гной на поле.

2. Запэцкаць у што‑н. Вывазіць паліто ў гразь.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

датачы́ць 1, ‑тачу, ‑точыш, ‑точыць; зак., што.

Скончыць тачэнне, выточванне чаго‑н. Датачыць дэталь.

датачы́ць 2, ‑точыць; зак., што.

Канчаткова стачыць што‑н. (пра насякомых, грызуноў і пад.). Моль датачыла сукно.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прабалбата́ць, ‑балбачу, ‑балбочаш, ‑балбоча; зак.

Разм.

1. Правесці некаторы час у балбатні. Гадзіну прабалбатаць.

2. што і без дап. Выдаць тайну, сакрэт.

3. што і без дап. Незразумела сказаць што‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самаво́льнік, ‑а, м.

Разм. Чалавек, які вылучаецца самавольствам. Што вы, суседзі, падумалі? Цэлаю вайною на нас [дымаўцаў] ідзяце. Што ж мы, самавольнікі якія, ці што? Мы па закону, сілаю не бяром [луг]. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спагада́нне, ‑я, н.

Тое, што і спагада. Пан не мае спагадання, Што трэба жыць з сям’ёй на свеце, Што ты, як рыба тая ў сеці, Не маеш волі, ні разгону. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спрасо́нку, прысл.

Не зусім прачнуўшыся, толькі што прачнуўшыся. Дудок спрасонку ўсё не мог уцяміць, што гэта за жанчына і што яна робіць тут. Лынькоў. Недзе ў кустах спрасонку крыкнула птушка. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)