БО́МАНТ

(Beaumont),

горад на Пд ЗША, у штаце Тэхас. Засн. ў 1825. 114 тыс. ж., з г. Порт-Артур і агульнымі прыгарадамі 361 тыс. ж. (1990). Марскі порт (вываз нафтапрадуктаў, хімікатаў, рысу), суднаходным каналам звязаны з Мексіканскім зал. Самы буйны ў ЗША цэнтр нафтаперапрацоўкі. Нафтахім., хім., суднабуд., харч. прам-сць. Чорная металургія. Вытв-сць абсталявання для нафтавай прам-сці. Ун-т.

т. 3, с. 211

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БОХУМ

(Bochum),

горад на З ФРГ, зямля Паўн. Рэйн-Вестфалія, у Рурскім прамысл. раёне. Гар. правы з 1321. 401 тыс. ж. (1994). Вузел чыгунак і аўтадарог. Буйныя металургічныя з-ды (канцэрн Крупа). Здабыча каменнага вугалю. Вытв-сць коксу, цяжкое машынабудаванне, у т. л. аўтабудаванне (з-ды «Опель»). Электра- і радыётэхн., хім., лёгкая, харч. прам-сць. Ун-т. Абсерваторыя. Музей горнай прам-сці.

т. 3, с. 224

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БРЭІ́ЛА

(Brăila),

горад на ПдУ Румыніі. Адм. ц. жудэца Брэіла. 234,7 тыс. ж. (1992). Порт на Дунаі (прымае і марскія судны), вузел чыгунак і аўтадарог. Сталепракатны з-д, цяжкае машынабудаванне (судны, буд. і дарожныя машыны). Харч. (вінаробчая, мукамольная, спіртагарэлачная), швейная, цэм., дрэваапр., цэлюлозна-папяровая (выкарыстоўвае чарот дэльты Дуная), хім. (вытв-сць штучных валокнаў) прам-сць. Музей. Царква (17 ст., раней была мячэць).

т. 3, с. 282

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГІ́БСА ПРА́ВІЛА ФАЗ,

агульная ўмова раўнавагі гетэрагеннай сістэмы. Паводле Гіпса правіла фаз у гетэрагеннай (макраскапічна неаднароднай) фізіка-хім. сістэме, што знаходзіцца ва ўстойлівай тэрмадынамічнай раўнавазе, колькасць фаз не можа перавышаць колькасці кампанентаў, павялічаных на 2. У аднакампанентнай сістэме (індывідуальнае рэчыва, напр., вада) у раўнавазе могуць знаходзіцца 3 фазы: пара (газападобная фаза), вада (вадкая фаза) і лёд (цвёрдая фаза). Устаноўлена Дж.У.Гібсам у 1873—76.

т. 5, с. 217

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГО́РЛАЎКА,

горад на Украіне, у Данецкай вобл. Засн. ў 1867. 345 тыс. ж. (1987). Чыг. вузел. Асн. галіны прамысл.: кам.-вуг., маш.-буд. (вугальныя камбайны і інш.), хім. і коксахім., металургічная. Развіты харчасмакавая (мясная, малочная і інш.), лёгкая (трыкат., швейная і інш.), дрэваапр. прам-сць; вытв-сць буд. матэрыялаў. Ртутны камбінат. Пед. ін-т замежных моў. Гіст.-рэв. і маст. музеі.

т. 5, с. 361

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

асе́сці

1. (панізіцца, ушчыльніцца) sich sénken, sich sétzen; ábsacken vi (s); éinsinken vi (s);

2. (апусціцца) éinen Bódensatz [Níederschlag] bílden; хім sich áblagern, sich (áb)setzen;

3. (знайсці прыпынак на пэўны час) sésshaft [ánsässig] wérden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

заражэ́нне н Infektión f -, -en, Ánsteckung f -, -en; Verséuchung f -, -en; хім Vergíftung f -, -en;

радыёакты́ўнае заражэ́нне Aktivíerung [-´vi:-] f -, -en; radioaktíve [-və] Verséuchung (забруджанне);

небяспе́чнасць заражэ́ння Ánsteckungsgefahr f -, Infektiónsgefahr f -;

заражэ́нне крыві́ Blútvergiftung f

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

рэакты́ўны хім фіз Reaktións-, reaktív; Reagénz-;

рэакты́ўны рухаві́к Stráhltriebwerk n -(e)s, -e, Düsenantrieb m -(e)s, -e;

рэакты́ўны самалёт Stráhlflugzeug n -(e)s, -e, Düsenflugzeug n;

рэакты́ўны снара́д Rakétengeschoss n -es, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

obojętnie

1. абыякава;

2. усё адно; усё роўна; без розніцы;

obojętnie kto/kiedy — усё роўна хто/калі;

3. хім., фіз. нейтральна

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

nasycić

зак.

1. заспакоіць, задаволіць; наталіць;

nasycić głód — заспакоіць голад;

nasycić żądzę zemsty перан. задаволіць прагу помсты;

2. хім. перан. насыціць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)