мужчы́нскі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да мужчыны. Мужчынская работа. // Прызначаны для мужчын. Спачатку ў мужчынскай зямлянцы было дзікавата. Брыль. // Уласцівы мужчыне; такі, як у мужчыны. За суседняй сцяною .. загаманілі мужчынскія галасы. Мурашка. Не выпускаючы .. [Людзінай] маленькай гарачай рукі са сваёй мужчынскай, дужай, Аржанец усміхнуўся на гэты раз трохі збянтэжана. Брыль.
2. Спец. Які мае адносіны да мужчынскага полу, характарызуе мужчынскі пол (пра расліны). Мужчынскае суквецце. □ Усе вядомыя нам дрэвы пірамідальнага топаля — гэта мужчынскія экземпляры. «Беларусь».
•••
Мужчынская рыфма гл. рыфма.
Мужчынскі род гл. род.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каба́т, ‑а, М ‑баце, м.
Уст. Род жаночай цёплай камізэлькі, безрукаўка. З блакітнага, аксаміту кабаты былі зашнураваны ззаду. Белыя рукавы сподніх блузак мелі шмат вышыўкі. Чорны. [Бабка] носіць спадніцу і зверху сарочкі нейкую камізэльку, якую заве кабатам. Якімовіч.
[Укр. кабат з перс.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ке́пі, нескл., н.
1. Род фуражкі з невялікім цвёрдым донцам і прамым казырком (у французскай і рускай арміях і ў гімназістаў Расіі ў 19 ст.).
2. Тое, што і кепка. Чалавек у кепі павольна перастаўляў ногі. Галавач.
[Фр. képi.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ку́кла, ‑ы, ж.
Род жаночай прычоскі: сабраныя ў касу і закручаныя ззаду валасы. Чорныя валасы, наспех закручаныя ў куклу, павіваліся густымі пасмамі. Мурашка. Тугая каса, закручаная ў куклу, надавала твару строгасць. Ваданосаў. // Пасма кужалю, завязаная пэўным чынам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нітча́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Спец.
1. Род водарасцей, якія растуць у стаячых водах або ў рэках з павольным цячэннем вады.
2. Круглы ніткападобны чарвяк, гліст, які паразітуе ў целе чалавека і жывёл.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паперажыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм.
1. Перажыць усіх, многіх або ўсё, многае. Даўгавечны род. Гадоў па восемдзесят пяць, па дзевяноста, а ўсе жывуць. І ўсе жонак сваіх паперажывалі. Ермаловіч.
2. Перажываць, хвалявацца некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Блэнд ’памылка’ (Сцяшк. МГ). Запазычанне з польск. błąd (род. błędu ’тс’), прасл. blǫdъ; падрабязней гл. пад блудзі́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
матрыліне́йны
(ад лац. mater, -tris = маці + лінія)
заснаваны на сваяцтве па мацярынскай, жаночай лініі (напр. м. род).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
монафілі́я
(ад мона- + гр. phylon = род, племя)
паходжанне пэўнай групы арганізмаў ад аднаго агульнага продка (параўн. поліфілія).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
патрыліне́йны
(ад лац. pater, -tris = бацька + лінія)
заснаваны на сваяцтве па бацькоўскай, мужчынскай лініі (напр. п. род).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)