распляска́ны 1, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад распляскаць 1.
распляска́ны 2, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад распляскаць 2.
2. у знач. прым. Які распляскаўся 2, стаў плоскім; пляскаты. Міхаленя нахіліўся і падняў з-пад ног расплясканую галоўку.. снарада. Алешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раста́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Які падтаў, растаў пад уздзеяннем цяпла. Доўга хадзілі рудабельцы па пуцях, хлюпаючы па расталым снезе. Грахоўскі.
2. Які ўтварыўся ад раставання. Было гэта ранняй вясной, калі снег размяк і вакол журчалі мутныя і імклівыя ручаіны расталай вады. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свісту́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.
Невялікі свісток, зроблены з саломы, травы і пад.; пішчалка. На стале лугавіну гартаем, Ні травінкі марна не знішчылі: На свістульку прыдасца вунь тая, А вось гэтая пойдзе на пішчык. Зуёнак. // Дзіцячая цацка-свісток.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сі́верны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Паўночны (пра вецер); халодны з рэзкім пранізлівым ветрам (пра пагоду). На дварэ за вугламі па-воўчы скавытаў халодны сіверны вецер. Нікановіч. Пазней.. [Аляксей] бачыў сіверную, віхурную зіму пад Сталінградам у новай танкавай брыгадзе, якая яшчэ не была ў баях. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скляпе́ністы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да скляпення (у 1 знач.); які мае форму скляпення, утварае скляпенне. Старажытны дом нумар адзін на Краснай плошчы. Нізкая скляпеністая столь, каменная падлога, стрэльчатыя вокны. Сяргейчык. Максім памятаў і вялікія скляпеністыя падвалы пад гэтымі мурамі. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
слупяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Разм. Траціць здольнасць рухацца; заміраць, нямець ад моцнага ўзрушэння, хвалявання і пад. Усе адразу слупянеюць — у руках хлопчыка чалавечы чэрап. Асіпенка. — Рукі ўгору! — камандуе Сяргей і, выхапіўшы з кішэні новенькі наган, цэліцца ў акно. Хлопцы слупянеюць. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
со́лад, ‑у, М ‑дзе, м.
1. Брадзільны прадукт, падрыхтаваны з прарошчанага, высушанага і змолатага зерня збажыны, які выкарыстоўваецца для вырабу спірту, піва, квасу і пад. Жытні солад. Ячменны солад.
2. перан. Прыемнае адчуванне, слодыч. Праз солад дрымоты Толя пачуў, як Максім засмяяўся. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спаласка́ць, ‑лашчу, ‑лошчаш, ‑лошча; зак., каго-што.
1. Абмыць, змыць (гразь, бруд і пад.). Ён [паэт] можа перуны выкрасаць з яснага неба, ліўнямі смугу спаласкаць, вясёлкай раку вычарпаць, травамі, дрэвамі заспяваць. Бялевіч.
2. безас. Разм. Пра стан змучанасці, змардаванасці пры паносе. Яго так спаласкала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спрэ́гчы 1, спрагу, спражэш, спражэ; спражом, спражаце, спрагуць; пр. спрог, спрэгла; заг. спражы; зак., каго.
Запрэгчы разам, у адну вупраж (коней, валоў і пад.).
спрэ́гчы 2, спрагу, спражэш, спражэ; спражом, спражаце, спрагуць; пр. спрог, спрагла; заг. спражы; зак., што.
Тое, што і спражыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стове́жавы, ‑ая, ‑ае.
Паэт. Які вылучаецца мноствам вежаў (пра горад, палац і пад.). Вось ты, стовежавая Злата Прага! Мележ. А як жа ты, мая зямля-радзіма, а дзе твае стовежавыя замкі? Ці ж іх мае прапрадзеды сівыя, умельцы-мудрацы, не будавалі? Лось.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)