чырвона... (а таксама чырвана...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «чырвоны», напрыклад: чырвонаармейскі, чырвонагаловы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экстра...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню словам «звыш», «па-за», «дадаткова», напрыклад: экстраардынарны, экстрапаляцыя.

[Ад лац. extra — звыш, па-за.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ясна...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «ясны» (у 1 знач.), напрыклад: яснавокі, ясназорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АЛІГА...

(ад грэч. oligos нешматлікі, нязначны),

першая састаўная частка складаных слоў, якая паказвае на малую колькасць, нешматлікасць чаго-н., на адхіленне ад нормы ў бок памяншэння, напр. алігамеры, алігаполія.

т. 1, с. 254

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БІ́Я...

(ад грэч. bios жыццё),

першая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнні адпавядае слову «жыццё», абазначае сувязь з жыццём, жыццёвымі працэсамі, адпавядае слову «біялагічны», напр., біяграфія, біясфера, біякаталіз.

т. 3, с. 165

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

закона... (а таксама закана...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая ўказвае на адносіны да закона, законаў і пішацца, калі націск у другой частцы падае не на першы склад, напр.: законапарадак, законапраект.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зразуме́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; -е́ты; зак., каго-што.

Уясніць значэнне чаго-н., сэнс чыіх-н. слоў, учынкаў.

З. тлумачэнне настаўніка.

З. ісціну.

З. сутнасць справы.

З. сваю памылку.

З. адзін аднаго.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зрачы́ся, зраку́ся, зрачо́шся, зрачэ́цца; зрачо́мся, зрачаце́ся, зраку́цца; зро́кся, зракла́ся, -ло́ся; зрачы́ся; зак., каго-чаго (разм.).

Адмовіцца, адрачыся ад каго-, чаго-н.

З. сваіх слоў.

З. бацькоў.

|| незак. зрака́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

валапю́к, -а, м.

1. Адна з першых штучных моў, створаная ў Германіі ў 1879 г. І. М.Шлеерам; яе меркавалі выкарыстаць у якасці адзінай сусветнай мовы.

2. перан. Набор незразумелых слоў; тарабаршчына.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цверда... (гл. цвёрда...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужыв. замест «цвёрда...», калі націск у другой частцы слова падае на першы склад, напр.: цвердавэнджаны, цвердазём, цвердалобы, цвердамерзлы, цвердапаліўны, цвердаплодны, цвердаскуры, цвердасплаўны, цвердацелы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)