друг, -а, м.

1. Той, хто дружыць 3 кім-н., блізкі сябар, прыяцель.

Стары д. лепш за новых двух (з нар.). Сустрэча з другам.

Зялёны д. (пра лес).

2. Ужыв. як зварот да блізкага чалавека, а таксама як ветлівы зварот да таварыша, суседа ці сустрэчнага чалавека.

Дапамажы, д.

3. К дру́жа (разм.). Ужыв. як форма звароту да каго-н.

Дарагі дружа, спачуваю табе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

суддзя́, -і́, мн. су́ддзі і (з ліч. 2, 3, 4) суддзі́, -я́ў, м.

1. Службовая асоба ў органах суда, якая выносіць прыгавор па судовай справе.

Народны с.

2. Чалавек, які судзіць (у 1 знач.).

Я табе не с.

3. У спорце: той, хто судзіць якое-н. спаборніцтва, гульню.

С. міжнароднай катэгорыі.

|| прым. судзе́йскі, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

него́жий непрыго́дны, дрэ́нны;

◊

на тебе́, бо́же, что мне (нам) него́же погов. на табе́, бо́жа, што мне (нам) няго́жа.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

ты мест. ты (род., вин. цябе́, дат., предл. табе́, твор. табо́й, табо́ю);

◊

(быть) на ты (быць) на ты.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

чета́ па́ра, -ры ж.;

◊

не чета́ не раўня́, (не пара) не па́ра;

не тебе́ чета́ не табе́ раўня́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

капу́т м:

тут табе́ і капу́т ! разм jetzt ist es aus mit dir!, jetzt bist du erlédigt!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

зла́дзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; зак.

Разм.

1. Патрапіць рабіць што‑н. узгоднена, стройна. Зладзіцца пець. Зладзіцца танцаваць.

2. Атрымацца, уладзіцца. — Ніна — дзяўчына добрая, .. — пахваліла Ганна. — І табе, Зоська, чалавек добры надарыўся, лепшага і я табе пажадаць не магла. Дык няхай бы ўсё яно зладзілася, як трэба. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

браху́ха, ‑і, ДМ ‑хусе, ж.

Жан. да брахун. [Акуля:] — Ідзі, ідзі, так вось і павераць табе, брахусе. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абтрапа́нец, ‑нца, м.

Разм. Тое, што і абадранец. [Міхалапіха:] — Я табе пакажу, дурань, абтрапанец, як да дачкі заляцацца! Лупсякоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пада́рак, ‑рка, м.

Тое, што і падарунак. [Настаўнік:] — Якая ты [Аленка] разумная і мілая! Вось табе падарак ад мяне. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)