АНГАРЫ́ДА,

мацярык, які існаваў на месцы Паўн. Азіі ў 2-й палавіне палеазою і пачатку мезазою. Утварыўся ў выніку герцынскага тэктагенезу, што злучыў у адзіны кантынент Сібірскую і Кітайска-Карэйскую стараж. платформы і некат. зоны байкальскай і каледонскай кансалідацыі. На Пд аддзяляўся морам Тэтыс ад Гандваны, у выніку распаду якой да Ангарыды далучыліся Аравійская пліта і Індыйская платформа і ўтварыўся суперкантынент Еўразія.

т. 1, с. 342

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дрызі́на

[ням. Draisine, ад K. Drais = прозвішча ням. вынаходцы (1785—1851)]

невялікая чыгуначная платформа або ваганетка, якая прыводзіцца ў рух уручную або рухавіком; выкарыстоўваецца для перавозкі людзей і грузаў на невялікую адлегласць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Тра́тва ‘плыт’ (З нар. сл.), ‘від плыта для невялікіх рэк’, ‘кладка для мыцця бялізны на рацэ’ (ТС). З польск. tratwa ‘платформа з бярвёнаў для рачнога транспарту’, якое з больш ранняга trafta, trawta ў выніку перастаноўкі зычных ft (wt) > tw, што ад tref з с.-в.-ням. tref ‘звязаны плыт’, trift ‘сплаў бярвенняў’ < с.-в.-ням. triften ‘гнаць, піхаць, прыводзіць у рух’ (Вінцэнц; Борысь, 640); метатэза тлумачыцца ўплывам фіналі ‑twa ў словах тыпу brzytwa, dratwa. Семантычна і фармальна палескія словы набліжаны да пратва (гл.). Формы без метатэзы трапта, трапты (гл.) сведчаць аб больш раннім запазычанні спецыфічнай плытніцкай тэрміналогіі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пляцо́ўка ж.

1. в разн. знач. площа́дка;

ле́свічная п. — ле́стничная площа́дка;

паса́дачная п. — ав. поса́дочная площа́дка;

будаўні́чая п. — строи́тельная площа́дка;

гарма́тная п. — воен. оруди́йная площа́дка;

2. разг. платфо́рма;

○ дзіця́чая п. — де́тская площа́дка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АПАРЭ́ЛЬ

(ад франц. appareil уезд),

1) пакаты спуск у акопах і ўкрыццях для ўезду (выезду) ваен. тэхнікі. У крэпасцях апарэль рабілі для ўсцягвання гармат на ўзвышшы.

2) Пакаты насып (часам рухомая платформа) для пагрузкі тэхнікі (жывёлы) на чыг. транспарт або пераправачныя сродкі.

3) Прыстасаванне ў насавой частцы карабля для сходу асабовага складу і ваен. тэхнікі на бераг.

4) Нахіленая пліта для ўезду (праезду) да ўзвышаных будынкаў і інш. (гл. таксама Пандус).

т. 1, с. 418

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

апарэ́ль

(фр. appareil = уезд)

1) нахільная платформа для пагрузкі ў вагоны аўтамабіляў і іншых машын, 2) пліта з невялікім нахілам для праходу або праезду ў будынак;

3) пакаты спуск у акопах для гармат і танкаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ЛА-ВЕ́НТА

(La Venta),

буйнейшы цырыманіяльны цэнтр альмекаў на востраве ў вусці р. Танала (цяпер у штаце Табаска, Мексіка). Асн. збудаванні — піраміды з гліны (выш. да 35 м) і дапаможныя пабудовы, платформа і палацы, славутыя базальтавай скульптурай (5 велізарных чалавечых галоў па 10—13 т кожная), рытуальнымі вымасткамі з серпенцінавых блокаў, ахвярамі з разнога гагату. Выяўлена шмат дробнай пластыкі з нефрыту, жадэіту і гліны. Асн. пабудовы ўзведзены за 1000 г. да н.э. і разбураны праз 500—600 гадоў.

т. 9, с. 84

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

пало́к, ‑лка, м.

1. Нары паміж печчу і ложкам або паміж печчу і супрацьлеглай сцяной уздоўж глухой сцяны ў сялянскай хаце. Нявестка, памыўшы посуд, прылягла на палку пры печы. Мыслівец. Усе распраналіся, клалі адзежу на палок ля печы ў адну кучу, рассаджваліся. Гаўрылкін. // Тое, што і пол ​2 (у 1 знач.). Пры печы туляцца палаці, Уздоўж сцяны стаіць палок. Колас. Ад печы да супрацьлеглай сцяны быў пасланы палок з дошчак, засланы коўдрамі. Галавач.

2. Памост у лазні, на якім парацца. На палку, дзе звычайна парацца, гарыць свечка. Навуменка.

3. Спец. Падвесная платформа, з якой вядзецца будаўніцтва ствалоў шахт, руднікоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вагон / таварны без сцен і даху: платформа / таварны абагрэты, прыстасаваны перавозіць людзей: цяплушка, цялятнік (разм.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

пляцо́ўка ж.

1. Platz m -es, Plätze;

пляцо́ўка для гу́льняў Spíelplatz m;

дзіця́чая пляцо́ўка Kínderspielplatz m;

паса́дачная пляцо́ўка ав. Flúglandeplatz m; Flíegerlandeplatz m;

будаўні́чая пляцо́ўка буд. Báuplatz m, Báustelle f -, -n;

2.:

ле́свічная пляцо́ўка Tréppenabsatz m -es, -sätze;

3. (платформа) Pláttform f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)