◎ Ні́сякава (нісяково) ’ніякавата, няёмка’ (ТС). З ні сяк, параўн. ні так, ні сяк ’ні так, ні гэдак’, гл. сякаво ’так сабе, абы-як’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ні, часц. і злуч.

1. часц. узмацн. У адмоўных сказах указвае на поўную адсутнасць чаго-н.; узмацняе адмоўе.

На небе ні хмурынкі.

Нідзе ні расінкі.

Нідзе нікога, ні аднаго чалавека.

2. часц. ўзмацн. Ужыв. ў даданых сказах у спалучэннях са словамі «як», «куды», «хто» і пад., каб падкрэсліць, што дзеянне галоўнага сказа захоўвае сваю сілу пры любых абставінах.

Як ні спяшайся, усё роўна не паспееш.

3. часц. адмоўная. Ужыв. ў спалучэннях з Р назоўнікаў у безасабовых адмоўных сказах пры катэгарычнай забароне якога-н. дзеяння.

Ні кроку далей!

4. злуч. пералічальны. Ужыв. ў адмоўных сказах пры пералічэнні пры наяўнасці адмоўя.

Не чуваць ні песень, ні гоману.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

льнопряди́льня ільнопрадзі́льня, -ні ж., (после гласных) льнопрадзі́льня, -ні ж., лёнапрадзі́льня, -ні ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́плюнуць сов. и однокр. вы́плюнуть;

○ ні в. ні праглыну́ць — проти́вно есть и жа́лко вы́плюнуть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гро́зьба ж. устраше́ние ср., угро́за;

◊ ні про́сьбаю, ні ~баю — погов. ни про́сьбой, ни угро́зой

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

но межд. (для понукания лошадей) но;

◊ ні тпру ні но — ни тпру ни ну

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бэ нескл., ср. (название буквы) бе;

◊ ні бэ ні мэ — ни бе ни ме

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гру́знуць, -ну, -неш, -не; груз, гру́зла; -ні; незак.

Тое, што і гразнуць.

|| зак. загру́знуць, -ну, -неш, -не; загру́з, -зла; -ні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

маўчо́к, -чка́, м.

1. Маўчанне.

2. у знач. вык. Ні слова, ні гуку (не гаварыць; разм.).

Толькі пра гэта м.!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

смя́гнуць, -ну, -неш, -не; смяг, -гла; -ні; незак.

Тое, што і смагнуць.

|| зак. вы́смягнуць, -ну, -неш, -не; вы́смяг, -гла; -ні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)