прасвяці́ць, ‑свячу, ‑свеціш, ‑свеціць; зак.

1. каго-што. Прапусціць праз што‑н. святло. Прасвяціць курынае яйцо. // Пры дапамозе рэнтгенаўскіх праменяў зрабіць бачнымі ўнутраныя органы каго‑, чаго‑н. Прасвяціць лёгкія.

2. Свяціць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ляпёткі ’лёгкія пялёсткі, якія адлятаюць пры малацьбе аўса’ (Мядзв.). Рус. ле́пет, ле́пест ’кавалачак, акравак’. Роднаснае да літ. lepetà ’лапа’, ст.-грэч. λέπω ’абдзіраю’, λεπός ’скура, луска’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

лі́вер ​1, ‑у, м.

Вантробы забойнай жывёлы (печань, лёгкія, сэрца і селязёнка) як прадукты харчавання. Купіць ліверу. Пірог з ліверам.

[Ад англ. liver — печань.]

лі́вер ​2, ‑а, м.

Прыбор для набірання вадкасці ў выглядзе трубкі з расшырэннем пасярэдзіне.

[Ад лац. levare — паднімаць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вастрано́сы, ‑ая, ‑ае.

1. З вострым, тонкім носам (пра жывыя істоты).

2. Які мае доўгі, вузкі нос, насок. Вастраносыя бацінкі. □ Носіць вадзяная пустыня на ўлоннях сваіх быстрыя вастраносыя чаўны і лёгкія чайкі-душагубкі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

санда́лі, ‑яў; адз. сандаля, ‑і, ж.

1. У старажытных грэкаў і рымлян — абутак з драўлянай або скураной падэшвай без абцасаў, якая прымацоўвалася да нагі раменьчыкамі.

2. Лёгкія летнія туфлі без абцасаў, якія зашпільваюцца раменьчыкамі.

[Н.-грэч. sandalion.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пнеўмаэктамі́я

(ад гр. pneumon = лёгкія + ektome = выразанне)

поўнае выразанне аднаго лёгкага пры злаякаснай пухліне, бронхаэктазіі і іншых хваробах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мета́лл мета́л, -лу м.;

цветны́е мета́ллы каляро́выя мета́лы;

чёрные мета́ллы чо́рныя мета́лы;

благоро́дные мета́ллы высакаро́дныя мета́лы;

лёгкие мета́ллы лёгкія мета́лы;

тяжёлые мета́ллы ця́жкі́я мета́лы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пульмато́р

(ад лац. puhno = лёгкае + motor = які рухае)

апарат для штучнага дыхання, які нагнятае ў лёгкія кісларод пад ціскам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

туберкулёз

(н.-лац. tuberculosis, ад лац. tuberculum = бугарок)

інфекцыйная хвароба чалавека і жывёл, выкліканая палачкай Коха; паражае лёгкія, косці, суставы, кішэчнік.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

◎ Плу́ца, плу́ці, пліцы, плюц, плюцы ’лёгкае’ (Сл. ПЗБ; Сцяшк. Сл., Жд. 2). З польск. płuco ’тс’, якое — з першаснагаpluce (XV–XVIII стст.); звычайна płuca < прасл. *plutje < і.-е. *pleuf‑jo: (літ. plaučiai ’лёгкія’, лат. plaušas ’тс’, ст.-прус. plauti ’лёгкае’, першапачаткова ’тое, што плавае’, сюды ж грэч. ττλεύμων ’лёгкае’, лац. pulmo і пад. (Банькоўскі, 2, 631). У сучасных усх.-слав. мовах не захавалася, стараж.-рус. плюче ’лёгкае’, ст.-укр. плюча ’лёгкія’ < *płʼutja, да пльщъ1 плаваць (гл.) (Фасмер, 3, 290; Пімчук, Давньорус., 311).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)