дыхатамі́я, ‑і, ж.

1. Паслядоўнае дзяленне цэлага на дзве часткі, потым кожнай часткі зноў на дзве і г. д.

2. У батаніцы — тып разгалінавання раслін, пры якім кожная галінка дзеліцца на дзве новыя і г. д.

[Грэч. dicha — на дзве часткі і tomē — сячэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

third​1 [θɜ:d] n.

1. трэ́цяга (дата);

on the third of May трэ́цяга ма́я

2. тро́йка (адзнака);

get a third атрыма́ць тро́йку (ва ўніверсітэце)

3. трэ́цяя ча́стка;

two thirds дзве трэ́ція, дзве траці́ны

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

дваі́сты, -ая, -ае.

1. Які складаецца з дзвюх аднародных частак.

Д. след.

2. Такі, які змяшчае ў сабе дзве розныя якасці, часта супярэчлівыя.

Дваістая натура.

Дваістае пачуццё.

Дваістая палітыка крахам канчаецца.

|| наз. дваі́стасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ране́й, прысл.

1. гл. рана².

2. Да пэўнага, указанага моманту.

Прыйсці на дзве гадзіны р.

3. У мінулым, да гэтага, да нядаўняга часу.

Р. тут было балота.

4. Спачатку, найперш.

Р. выслухай, а потым гавары.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стачы́ць³, стачу́, сто́чыш, сто́чыць; сто́чаны; зак., што.

1. Злучыць швом.

С. дзве полкі.

2. Звязаўшы канцы, зрабіць даўжэйшым.

С. вяроўку.

3. Змацаваць зваркай (спец.).

С. трубы.

|| незак. сто́чваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. сто́чванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

двухзме́нны, ‑ая, ‑ае.

Які адбываецца, выконваецца ў дзве змены; працягласцю ў дзве змены. Двухзменная работа. Двухзменны рабочы дзень. Двухзменныя заняткі ў школе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

два, двух, двум, двума́, (аб) двух, м. і н.; дзве, дзвюх, дзвюм, дзвюма́, (аб) дзвюх, ж., ліч. кольк.

Лік, лічба і колькасць 2.

Двойчы д. — чатыры.

Напісаць лічбу д.

Д. сярпы.

Дзве хвіліны.

За аднаго бітага двух нябітых даюць (прыказка).

◊

Бачыць на два аршыны пад зямлёй (разм., часта іран.) — адрознівацца вялікай праніклівасцю.

Ні два і ні паўтара (разм.) — пра што-н. няпэўнае.

Як двойчы два (чатыры) — бясспрэчна, зразумела, ясна.

|| парадк. другі́, -о́е, -а́я.

Д. год.

Д. па парадку.

Другога мая.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дыле́ма, -ы, мн. -ы, -ле́м, ж.

1. Меркаванне, паводле якога прадмету прыпісваюцца дзве супярэчлівыя прыметы, якія выключаюць магчымасць трэцяй (спец.).

2. Становішча, пры якім выбар аднаго з двух супрацьлеглых рашэнняў аднолькава цяжкі.

Стаяць перад складанай дылемай.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

руча́йка, -і, ДМ -а́нцы, мн. -і, -ча́нак, ж.

1. Верацяно з пражай.

Напрала дзве ручанкі.

2. Пучок валакна лёну або канапель.

Яе валасы нагадвалі ачэсаную ручанку лёну.

|| прым. руча́ечны, -ая, -ае і руча́йкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

двухкапе́ечны, ‑ая, ‑ае.

1. Вартасцю ў дзве капейкі. Двухкапеечная манета.

2. Коштам у дзве капейкі. Невялікая двухкапеечная царкоўная свечачка цьмяна асвятляла прыхожую. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)