Verbum

чарно́быль, ‑ю, м.

Шматгадовая травяністая расліна сямейства складанакветных з чырванавата-бурым сцяблом; разнавіднасць палыну. Пырхнуўшы з гнязда, шэрая птушына далёка не адлятала, а садзілася на галінку чарнобылю і глядзела ў мой бок па-свойску, смела. Грамовіч.

ла́пік, ‑а, м.

Разм.

1. Лапіна. Дзе-нідзе ля вёскі з-пад снегу віднеліся лапікі чорнай зямлі. Гроднеў. Дзядзька Лаўрэн і дзядзька Антон узаралі лапік поля і штосьці пасеялі. Грамовіч.

2. Латка (у 1 знач.). Прышыць лапік.

спусташэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. спусташаць — спустошыць. // Вынік гэтага дзеяння. Там, на вакзале, узбуджаная сустрэчай моладзь неяк не заўважала руін і спусташэнняў. Асіпенка.

2. Тое, што і спустошанасць. [Галя] стаяла ў нейкім душэўным спусташэнні. Грамовіч.

трупяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

Разм. Траціць рухомасць ад моцнага перажывання, узрушэння, холаду (пра цела, рукі і пад.). Бацька пазнае яе і трупянее: вопратка сынава! Карпюк. Ганя толькі пакутліва адчувае, як у холадзе трупянее ўсё цела. Грамовіч.

нягу́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Ціхі, слаба чутны. Пачуецца нягучны голас, — пачуецца і сціхне. Багдановіч. [Машына] бегла хутка — матор аднастайна цягнуў сваю нягучную песню. Грамовіч.

2. Які не мае належнага гучання; невыразны. Канстанцін Міхайлавіч паказвае недакладныя выразы, нягучныя радкі. Лужанін.

напляву́згаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм.

1. чаго. Нагаварыць лухты, глупства. [Андрэй Гаўрылавіч:] — Вы тут, кажу, гэтулькі брыдкага наплявузгалі... Пра адміранне сям’і... пра распад сям’і. Грамовіч.

2. Напляткарыць, нагаварыць на каго‑н. — [Пачоску і Здроку] наплявузгаць на чалавека, абылгаць яго — раз плюнуць. Сабаленка.

праця́жны, ‑ая, ‑ае.

Які гучыць павольна, цягуча, не адрывіста. Песня хлынула шырокая, працяжная. Грамовіч. Працяжны паравозны гудок .. зліваўся з нейкай бадзёрай песняй. Скрыпка.

працяжны́, ‑а́я, ‑о́е.

Спец. Які прызначаецца, служыць для працягвання, працяжкі (у 1 знач.). Працяжны станок.

карэ́ц, ‑рца, м.

Драўляная або металічная пасудзіна з ручкай для зачэрпвання вады, квасу і пад.; конаўка. На гэты крук дзед вешаў берасцяны карэц, якім усе пілі ваду з крыніцы. Грамовіч. Вольга карцом мерала малако, налівала ў гладышкі. Мележ.

квакту́ха і квахту́ха, ‑і, ДМ ‑тусе, ж.

Курыца, якая выседжвае або водзіць куранят. Квактуха голасна квактала, А кураняткі чарадою Паслушна ўсюды йшлі за ёю. Колас. Вясною маці пазычыла некалькі густых яец і пасадзіла ў рэшаце квактуху. Грамовіч.

вы́рай, ‑ю, м.

1. Цёплы край, куды вылятаюць на зіму пералётныя птушкі. Той год птушкі доўга не адляталі ў вырай: стаяла цёплая, пагодлівая восень. Грамовіч.

2. Чарада пералётных птушак. Высока ў небе, працяжна курлыкаючы, ляцеў жураўліны вырай. Якімовіч.