эска́дра

(фр. escadre)

буйное злучэнне ваенных караблёў або самалётаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ваенна... і ваенна-...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая азначае: мае адносіны да вайны, ваенных умоў, ваеннай справы, службы, напрыклад: ваеннаабавязаны, ваенна-паветраны, ваенна-стратэгічны, ваенна-палітычны, ваенна-санітарны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

турэ́ль, ‑і, ж.

Прыстасаванне для ўстаноўкі і кругавога вярчэння пушкі або кулямёта на ваенных самалётах, караблях, танках і пад. З пярэдняй машыны даў .. чаргу кулямёт, пастаўлены на турэль. Сабаленка.

[Фр. tourelle.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эска́дра, ‑ы, ж.

Буйное злучэнне ваенных караблёў ці самалётаў. Цёмнай ліст ападаў скай ноччу эскадра мінаносцаў пакінула рэйд і стала ў баявым парадку рухацца на подступы да Петраграда. Хведаровіч.

[Фр. escadre.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БО́ЦМАН

(галанд. bootsman),

званне малодшага (старшынскага) каманднага саставу на караблі, непасрэдны начальнік палубнай каманды. На вял. ваенных караблях некалькі боцманаў, адзін з іх галоўны.

т. 3, с. 225

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

галоўнакама́ндуючы, ‑ага, м.

Асоба, якая ўзначальвае ўзброеныя сілы дзяржавы, асобныя віды або частку ўзброеных сіл на пэўным напрамку ваенных дзеянняў.

•••

Вярхоўны галоўнакамандуючы — начальнік усіх узброеных сіл дзяржавы ў час вайны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ключавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да ключа (у 1, 2, 3, 5, 6 і 7 знач.).

2. Важны, рашаючы ў ваенных, эканамічных ці інш. адносінах. Захапіць ключавыя пазіцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фартыфіка́цыя, ‑і, ж.

1. Навука аб умацаванні вайсковых пазіцый і спосабах абароны ад сродкаў паражэння. Лекцыі па фартыфікацыі і тактыцы.

2. Узвядзенне ваенных умацаванняў, а таксама гэтыя ўмацаванні. Палявая фартыфікацыя.

[Ад лац. fortificatio — умацаванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БА́ЗА ВАЕ́ННАЯ,

спецыяльна абсталяваная тэрыторыя для размяшчэння на ёй войскаў, ваен. тэхнікі, запасаў матэрыяльных сродкаў і інш. Базы ваенныя ствараюцца на ўласнай тэр. і тэр. інш. дзяржаў у стратэгічна важных раёнах свету з мэтай забеспячэння вядзення ваен. дзеянняў. Падзяляюцца на ракетныя, авіяцыйныя, ваенна-марскія, сухапутных войскаў і агульнага прызначэння. Шмат баз ваенных мелі за межамі сваіх тэрыторый ЗША і інш. дзяржавы. З канца 1980-х г. іх колькасць пачала скарачацца паводле шэрагу міжнар. пагадненняў. У складзе б. СССР Беларусь мела значную колькасць баз ваенных (у тым ліку стратэгічнага прызначэння). Пасля яго распаду ідзе скарачэнне і ліквідацыя баз ваенных на яе тэрыторыі, застаюцца толькі тыя, якія адпавядаюць ваеннай дактрыне Рэспублікі Беларусь.

т. 2, с. 218

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

авіябрыга́да

(ад авія- + брыгада)

злучэнне з некалькіх эскадрылляў ваенных самалётаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)