эліксі́р, ‑у, м.

1. Выцяжка з раслін ці моцны настой на спірце, у кіслаце і пад., які ўжываецца ў медыцыне, касметыцы. Зубны эліксір. Мятны эліксір.

2. Жарт. Незвычайны, цудадзейны напітак.

•••

Жыццёвы эліксір — чарадзейны напітак, які імкнуліся атрымаць алхімікі для таго, каб захаваць маладосць, прадоўжыць жыццё.

[Фр. élixir з араб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зама́х, -ху м.

1. покуше́ние ср.;

з. на жыццё — покуше́ние на жизнь;

2. (попытка присвоить что-л.) покуше́ние ср., посяга́тельство ср.;

з. на спа́дчыну — посяга́тельство (покуше́ние) на насле́дство;

3. зама́х

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АВАЛІЯ́НІ Ладо

(Уладзімір; н. 15.5.1913, г. Зестафоні, Грузія),

грузінскі пісьменнік. Скончыў Тбіліскую АМ (1940). Аўтар апавяданняў, навел, нарысаў (зб-кі навел «Лахіл Першая», 1940; «Паэт-вандроўнік», 1968; «Дубовы чарвяк», 1973, і інш.), рамана пра жыццё рабочых Грузіі «Новы далягляд» (т. 1—3, 1952—68).

т. 1, с. 58

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

exist [ɪgˈzɪst] v.

1. існава́ць; мець ме́сца;

Can life exist on Mars? Ці можа існаваць жыццё на Марсе?

2. (on) жыць, існава́ць (у цяжкіх абставінах, без патрэбных сродкаў);

They existed on unemployment benefit. Яны існавалі на дапамогу па беспрацоўі.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Schánze

I

f -, -n вайск. ако́п, земляно́е ўмацава́нне

II

sein Lében in die ~ schlágen* — рызыкава́ць жыццём, ахвярава́ць жыццё (дзеля чаго-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Éhe

f -, -n шлюб, сяме́йнае жыццё

éine ~ schlíeßen* [éingehen*] — узя́ць шлюб

~ bréchen* — паруша́ць шлю́бную ве́рнасць

die ~ schéiden* [áuflösen, trénnen*] — скасава́ць шлюб

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

удыха́ць, удыхну́ць

1. éinatmen vt;

2. перан (узбудзіць, абудзіць што-н) éinflößen vt, éinhauchen vt;

удыха́ць у каго-н му́жнасць éinflößen vt;

удыха́ць жыццё ў якую-н спра́ву éiner Sáche (D) Lében éinhauchen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

osiadły

osiadł|y

1. які асеў;

2. аселы, аседлы;

wieść życie ~e — весці аселае жыццё;

kraj ~y — заселены край

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

АКУТАГА́ВА Руноскэ

(1.3.1892, Токіо — 24.7.1927),

японскі пісьменнік. Скончыў Такійскі ун-т (1916). Выдатны стыліст і майстар навелы. У цэнтры твораў Акутагавы — вострыя праблемы сучаснасці, загадкавасць і непрадказальнасць чалавечай свядомасці (навелы-прытчы «Расёмон», 1915, «У гушчары», 1922, і інш.), трагічныя калізіі дабра ў свеце зла (псіхал. навелы «Восень», 1920, «Холад», 1924, сац.-фантаст. алегорыя «У краіне вадзянікоў», 1927, і інш.), адзінота чалавека, яго бездапаможнасць перад часам, гісторыяй (аповесць-споведзь «Жыццё ідыёта», 1927). Скончыў жыццё самагубствам. У Японіі ўстаноўлена літ. прэмія яго імя (1935). На бел. мову асобныя навелы Акутагавы пераклаў У.Шатон.

Тв.:

Бел. пер. — Брама Расё;

Нос;

Павуцінкі // Далягляды. Мн., 1990;

Рус. пер. — Избр. Т. 1—2. М., 1971;

Новеллы. М., 1989.

т. 1, с. 219

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АДЖЫ́ВІКА

(санскр.),

адно з неартадаксальных стараж.-індыйскіх вучэнняў, якое адмаўляла існаванне душы. Заснавальнікам аджывікі па традыцыі лічаць мудраца Маркалідэка (6—5 ст. да н.э.). Паводле вучэння аджывікі, існуюць 4 разнавіднасці атамаў, з якіх пабудаваны 4 стыхіі прыроды: зямля, вада, агонь і паветра; «жыццё» ёсць тое, што ўспрымае і пазнае спалучэнні атамаў. Разнавіднасці атамаў і жыццё ўтвараюць 5 існасцяў, якімі вычэрпваецца ўсё існуючае. Свядомасць уяўляецца як асобны агрэгат звыштонкіх атамаў, што ўваходзяць у «канфігурацыю жыцця»; атамы вечныя, непадзельныя, нікім не створаныя і незнішчальныя. Аджывіка выступала пераважна як матэрыяліст. вучэнне, якое процістаяла стараж.-інд. рэлігіі і філасофіі брахманізму. У Паўн. Індыі аджывіка злілася з дагматызмам і вішнуізмам, у паўд. Індыі існавала да 14—15 ст.

т. 1, с. 102

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)